Amaliy ish 9 Mavzu: Dizellarning ta’minlash tizimini tuzilishi va ishlashini o‘rganish

YOqilg‘ini mayin tozalash filtri 
mayda mexanik zarrachalarni yoqilg‘idan 
ajratish uchun xizmat qiladi. 
7-rasm. YOqilg‘ini mayin tozalash filtri 
1-stakan; 2-quvursimon o‘zak; 3-parallel ulangan filtrlash elementlari; 4-rezinkali qistirma; 5, 23-
shtutserlar; 6-asos; 7, 8, 10, 15-quvurchalar; 9-qopqoqli gayka; 11-klapan asosi; 12-sharikli 
klapan; 13, 24-tiqinlar; 14-birlashtiruvchi bo‘shliq; 16-qistirma; 17, 18-tunikali qopqoqlar; 19-
karton asos; 20-tashqi parda; 21-ichki parda; 22-zichlash shaybasi 
Misol sifatida keltirilgan mayin filtr asos 6 dan, bir yoki ikki filtrlash element 
3 lardan iborat (7-rasm), bu turdagi filtrlar odatda traktor dizellariga o‘rnatiladi. 
Xar bir filtr stakanni qirrasiga qistirma 16 orqali siqib qo‘yilgan. To‘kiladigan 
mexanik zarrachalar va suv tomchilari tiqin 24 yordamida to‘kiladi. Filtrlash 

---

9 
elementi 3 tashqi 20 va ichki 21 pardalardan iborat bo‘lib, ular yumshoq qog‘ozdan 
tayyorlanadi. Xar bir parda silindr shaklida elimlangan hamda tozalash sirtini 
ko‘paytirish maqsadida garmon shaklida bukilib tayyorlanadi. Bu turdagi filtrda 
o‘lchamlari 2…10 mkm gacha bo‘lgan mexanik zarrachalar ushlab qolinadi. 
Pardalarni asoslari kardon 19 ga elimlangan. Karkas 19, o‘z navbatida yoqilg‘i 
o‘tish uchun mo‘ljallangan teshikchalar bilan ta’minlangan. Filtrlar tunika qopqoq 
17 va 18 larga maxkamlab qo‘yilgan. YOqilg‘i xaydash nasosi tomonidan hosil 
qilgan bosim ostida filtrga quvurcha 15 orqali yo‘naltiriladi. Filtrlash elementlaridan 
o‘tgach, tozalangan yoqilg‘i quvurli o‘zak 2 ni teshikchalaridan quvurcha 7 orqali 
YUBEN ni kiritish kanaliga keltiriladi.
Odatda avtomobil dizellariga o‘rnatilgan filtrlar ta’minlash tizimini eng 
yuqori nuqtasiga joylashtiriladi. YOqilg‘ini tozalash effektini oshirish maqsadida 
amalda ikki pog‘onali filtrlar qo‘llaniladi. Ikki tozalash pog‘onasi xam umumiy 
asosda joylashgan bo‘ladi.