Аксарият масалаларни ечиш икки босқичдан иборат бўлади


-misol. yarim parabolalar oilasining differensial tenglamasi topilsin. Yechilishi



Download 4,59 Mb.
bet13/16
Sana23.07.2022
Hajmi4,59 Mb.
#844533
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
1-2 ma'ruza

4-misol. yarim parabolalar oilasining differensial tenglamasi topilsin.
Yechilishi. Misolda bо`lgani uchun (1.39) ga kо`ra

sistemaga ega bо`lamiz. Sistemaning birinchi tenglamasidan ni topib uni sistemaning ikkinchi tenglamasiga qо`ysak

berilgan yarim parabolalar oilasining differensial tenglamasi hosil bо`ladi.
5-misol. aylanalar oilasining differensial tenglamasi topilsin.
Yechilishi. Misolda bо`lganligi sababli
bо`lib (1.40) sistema

kо`rinishga ega bо`ladi. Bu sistemaning ikkinchi tenglamasidan berilgan aylanalar oilasining differensial teglamasiga ega bо`lamiz.

2-ma`ruza. 1.6. Birinchi tartibli differensial teglamalar uchun Koshi masalasi yechimining mavjudligi va yagonaligi
Birinchi tartibli differensial tenglamaning berilgan boshlang`ich shartni qanoatlantiruvchi xususiy yechimini topish masalasi Koshi masalasi deyiladi.
boshlang`ich shartning berilishi izlanayotgan xususiy yechimga mos integral egri chiziq boshlang`ich nuqtadan о`tishini anglatadi. Koshi masalasini yechish integral egri chiziqlar oilasidan belilgan nuqtadan о`tadiganini tanlab olish demakdir. Koshi masalasi har doim ham yechimga egami degan savolga quyidagi teorema javob beradi.
Pikar teoremasi (Koshi masalasi yechimining mavjudligi va yagonaligi haqida). Agar funksiya va uning xususiy hosilasi boshlang`ich nuqtani о`z ichiga olgan biror D sohada uzluksiz bо`lsa, u holda differensial tenglamaning da shartni qanoatlantiruvchi yagona yechimi mavjuddir.
Bu teoremaga binoan uni shartlari bajariladigan har bir nuqta orqali differensial teglamaning yagona integral egri chizig`i о`tadi.
funksiya va ning kо`phadi bо`lganida u Pikar teoremasining shartlarini qanoatlantiradi. Shuning uchun bu holda tekislikning istalgan boshlang`ich nuqta orqali differensial tenglamaning bitta integral egri chizig`i о`tadi.
Shuningdek funksiyalar ning uzluksiz funksiyalari bо`lganda chiziqli tenglamaning ham boshlang`ich nuqta orqali yagona integral egri chizig`i о`tadi.
Teoremaning shartlari buzilgan nuqtalar differensial tenglamaning maxsus nuqtalari deyiladi. Maxsus nuqtalar orqali differensial tenglamaning yo birorta ham integral egri chizig`i о`tmaydi yoki bir nechta integral egri chiziqlari о`tadi. Masalan, tenglama umumiy yechimga ega, bu integral egri chiziqlar oilasi koordinatalar boshidan о`tuvchi tо`g`ri chiziqlar dastasidir.
da teoremaning sharti buziladi, ya`ni funksiya da aniqlanmagan. Demak о`qning nuqtalari berilgan tenglamaning maxsus nuqtalari. tekislikning о`qda yotmagan istalgan nuqtasida teoremmaning sharti bajarilganligi uchun bu nuqtalar orqali oilaning faqat birgina tо`g`ri chizig`i о`tadi. Teoremaning sharti buzilgan о`qning nuqtasi orqali cheksiz kо`p integral tо`g`ri chiziqlar о`tadi, о`qning boshqa nuqtalari orqali tenglamaning birorta ham integral tо`g`ri chizig`i о`tmaydi.
differensial tenglamaning grafigi uning maxsus nuqtasidan о`tadigan yechimlari tenglamaning maxsus yechimlari deyiladi. Bu differensial tenglama xususiy hosila cheksizlikka aylanadigan nuqtalardagina maxsus yechimlarga ega bо`lishi mumkin. Differensial tenglamaning maxsus yechimini uning umumiy yechimidan ixtiyoriy о`zgarmasning hech bir qiymatida hosil qilib bо`lmaydi.
Biz kelgusida differensial tenglamaning maxsus yechimini topish bilan shug`ullanmaymiz.

Download 4,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish