Agza aňkarmak — Kişi maslahatyna gulak gabartmak; biriniň pikirine eýermek.— Garrylaryň agzyna aňkarylmazlar-da, öz etjegiňi edibirler (A. Gowşudow). Öz ýanyndan ol adam hem Hoşgeldini “sary agyz”, göreniň agzyna aňkaryp ýören hasaplady

El ujundan etmek — 1. Bir işi ökdelik bilen, emgenmän ýerine ýetirmek, kynçylyk görmän etmek. Aýna... olaryň hemmesini gyssanman, äwmän, emaý bilen aýlanyp, el ujy bilen edip otyrdy (B. Kerbabaýew). 2. Eden işiňde çiglik goýmak, telli-pelli etmek, ýüzleý ýerine ýetirmek. Hemme zady el ujundan edýärdi (“Sowet edebiýaty”).

El uzatmak — 1. Tamakin, hantama bolmak, göz gyzdyrmak. Onsuz hem aç-ýalaňaç halk eliňe-aýagyňa garaman, agzyňdaka el uzadýar.

— Ezize eger tiz çäre görülmese, onda ýeke Tejen däl, oblasta-da elini uzatmagy mümkin (B. Kerbabaýew). 2. Kömek, ýardam etmek, tarapyny tutmak, arkasyny çalmak. Işçi ýoldaşlarynyň uzadan elleri ony uzak goldap bilmedi. — Eýläk-beýläk geçýän özüň ýaly sahawatly adamlar kem-käs el uzadýar (B. Kerbabaýew).

El urmak — 1. Ogurlyk etmek, eli egrilik etmek. Emma kişi malyna el urmany başarmazlar! (B. Kerbabaýew). Men siziň jübiňize el uramok. (G. Kulyýew). Köpçülik emlägine el urandygy üçin, kolhoz başlyklygy wezipesinden boşadyldy (B. Öwezow). Geldi aga şu ýaşyna çenli kişi hileli zada el urman gelen bir adamdyr (A. Durdyýew). 2. Aýal maşgala el garmak: masgaralamak. Asyl Mährijemal hem soragda: “Maňa el urdy..” diýip görkezipdir (A. Gowşudow). — Indi biziň gyzymyza el urup başladylarmy?!—diýip, göýä bu işi edenler şu duran adamlar ýaly olaryň üstüne gygyrdy (B. Seýtäkow).

Em etmek — 1. Kesellä däri-derman etmek, kesele garşy çäre görmek. Muňa näme em etmeli bolarka? (A. Durdyýew). Tizräjik em etsin (“Sowet edebiýaty”). 2. Çäresini tapmak, alajyny iýmek. Daýhanyň ýarasyna em etmek ýerine, Gullyhan ýalylar ony gaýta talady. Sen maňa derýada suw hödürleme-de, eliňden gelse, derdime em et! (B. Kerbabaýew).

Eňek atmak — 1. Agyr hassa bolmak, öldümöldümiň öň ýanynda bolmak, halys ysgyndan düşmek. Myratguly eňek atyp ýatyrka, Saçlynyň elinden tutdy (B. Seýtäkow). Eňek atyp, gitdimgitdim diýeňde, Oktýabr seň maňlaýyňdan diredi. (B. Kerbabaýew). — Nätsekkäk, atamyza edil eňek atyp ýatyr, biz barýançagam öljek — diýdi (“Türkmen halk ertekileri”). Orazsoltan eje bolsa, eňek atyp ýatan hassany ýeke taşlap, adam çagyrmaga gidip bilmän, gijani ýarym etdi (H. Derýaýew). 2. Ahyrky nokada ýakynlaşmak, ýaşaňkyrlamak (Gün hakda) Güýmendi ýördi Patdy, Gün bolsa eňek atdy (“Pioner”).

G