Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва



Download 7,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet147/678
Sana08.06.2022
Hajmi7,69 Mb.
#643555
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   678
Bog'liq
TDAU Toplam 2021

 
150 
тадбирлар натижасида 2019 йилга келиб республикамизда асаларичилик 
соҳасида 14 мингдан ортиқ тадбиркор фаолият кўрсатмоқда. Аҳолининг асал 
маҳсулотларига бўлган эҳтиёжини таъминлаш мақсадида 2019 йилда 19,1 
минг тонна асал етиштирилди, бу 2016 йилга нисбатан 1,6 марта кўпдир. 
Асал экспорти 2016 йилдаги 2,7 тоннадан 2019 йилда 42,4 тоннага ошиши 
ҳам соҳани ижобий ривожланаётганидан далолат беради (1-жадвал). 
 1-жадвал 
Ўзбекистон асаларичилигининг асосий кўрсаткичлари
2016 й. 
2017 й. 
2018 й. 
2019 й. 
Асаларичилик субъектлари, дона 
11989 
13188 
14018 
14412 
Асалари оилалари, минг дона 
565 
674 
754 
846 
Етиштирилган асал (тонна) 
12069 
15366 
17042 
19100 
Асалари пакети экспорти, минг дона 
104 
179 
207 
245 
Асал экспорти, тонна 
2,7 
9,2 
78,4 
42,4 
Асалари маҳсулотлари экспорти, минг долл. 
395 
677 
956 
1000 
Аммо, асаларичилик бизнесини юритиш осон иш эмас, бу ишни 
самарали амалга ошириш учун дастлаб бизнес-режани тўғри тузиш ва унда 
юзага келиши мумкин бўлган хатарларни аниқлаш ва баҳолаш зарур бўлади. 
Асаларичиликнинг тадбиркорлик фаолияти тури сифатида потенциал 
хавфларини шартли равишда - тижорат, молиявий, ишлаб чиқариш ва 
кутилмаган (форс-мажор) хавф-хатарларга бўлиш мумкин. Тижорат 
хавфлари товар бозорида маҳсулот сотиш жараёнида юзага келиб, бозорлар 
ҳажми ва сиғимининг пасайиши, тўлов қобилиятига эга талабнинг 
қисқариши, янги рақобатчиларнинг пайдо бўлиши, асосий истеъмолчи 
томонидан харид нархларини пасайтириш эҳтимоли, асаларичилик 
маҳсулотлари таклифининг талабдан ортиб кетиши каби таҳликалар билан 
боғлиқ бўлади. Тижорат хавфларни пасайтириш чора-тадбирларига бозор 
эҳтиёжларини тизимли ўрганиш, дилерлик тармоғини яратиш, тегишли нарх 
сиёсати, хизмат кўрсатиш соҳасини ривожлантириш, реклама кабилар 
киради.
Молиявий хатарлар инфляцион жараёнлар, тўловларни вақтида амалга 
оширмаслик, валюта курсини тебранишлари оқибатида юзага келади. Бу 
хатарларни молиявий бошқарув тизими ёрдамида, дилерлар билан олдиндан 
тўлов асосида ишлашни йўлга қўйиш орқали камайтириш мумкин. 
Кутилмаган (форс-мажор) хатарлар асосан табиий жараёнларни 
олдиндан башорат қилиш ва бошқариш имкониятларининг чекланганлиги 
билан боғлиқ бўлиб, қишлоқ хўжалиги соҳасида йирик йўқотишларга олиб 
келиши ва ўз навбатида бу соҳада суғуртани долзарб масалага айланишига 
сабаб бўлади. Масалан, баҳордаги давомли ёмғирлар май ойида асал йиғиб 
олишга монелик қилиши ёки пахта асали олиниш даврида пахтазорларда 
турли зараркунанда ҳашаротлар кўпайиб кетиши ва уларга қарши кучли 
пестицидлар ишлатилиши боис асалариларга талафот етказилиши мумкин. 
Асаларичиликда қуйидаги асосий жиҳатлар бўйича суғурталашни амалга 



Download 7,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   678




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish