Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
153 
ЧОРВАЧИЛИК ХЎЖАЛИКЛАРИ ФАОЛИЯТИНИ 
ДИВЕРСИФИКАЦИЯЛАШ ОРҚАЛИ ИҚТИСОДИЙ 
САМАРАДОРЛИКНИ ОШИРИШ ЙЎЛЛЛАРИ 
 
Ш.Қ. Тухтамишев, 
ҚХООСИИТИ
 
стажёр-тадқиқотчиси
 
Фермер хўжаликлари фаолиятини диверсификациялаш ҳозирги кунда 
долзарб масала ҳисобланади. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 
2017 йил 9 октябрдаги “Фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер 
эгаларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш, қишлоқ 
хўжалиги экин майдонларидан самарали фойдаланиш тизимини тубдан 
такомиллаштириш 
чора-тадбирлари 
тўғрисида”ги 
ПФ-5199-сонли 
фармонини қабул қилиниши деҳқон хўжаликлари, томорқа ер эгаларини 
ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш билан бирга, фермер хўжаликларида 
қишлоқ хўжалиги экин майдонларидан самарали фойдаланиш, фермер 
хўжаликларини 2018-2021 йиллар мобайнида босқичма босқич тўлиқ кўп 
тармоқли хўжалик юритиш шаклига ўтказиш каби муҳим вазифалар белгилаб 
берилди. Фармонда таъкидландики: “Белгилаб қўйилсинки, 2022 йилнинг
1 январидан бошлаб кўп тармоқли фаолиятни йўлга қўймаган фермер 
хўжаликлари билан ер ижараси шартномалари қонун ҳужжатларига мувофиқ 
бекор қилинади.”
18
Қишлоқ хўжалигини диверсификация қилиш, ер-сув ресурсларидан 
янада оқилона фойдаланиш, экспортбоп маҳсулотлар етиштириш орқали 
деҳқонларнинг даромадини ошириш борасида олиб бораётган тизимли 
ишларимиз ҳам аста-секин ўз самарасини бермоқда. Ўтган йиллар мобайнида 
96 минг гектар ҳосилдорлиги паст майдонларда пахта ва ғалла ўрнига 32 
минг гектар ерда карам, турли сабзавот ва кўкатлар экилди ва бу 
майдонлардан олинган минглаб тонна маҳсулотлар экспорт қилинди. 
Шунингдек, 11 минг гектарда интенсив боғ ва янги токзорлар, 1 минг 500 
гектарда иссиқхоналар барпо этилди. 
Республикамизда амалга оширилаётган кенг кўламли аграр ислоҳотлар 
фермер хўжаликларида ишлаб чиқариш фаолиятини диверсификациялаш, 
яъни замонавий кўп тармоқли фермер хўжаликларини шакллантириш ва 
уларни ривожлантиришга қаратилган бўлиб, бунда мазкур соҳага давлат 
аграр сиёсатини ишлаб чиқиш ва амалга оширишнинг устувор йўналиши 
сифатида қаралмоқда. 
Энг аввало дверсификация тушунчаси, унинг моҳиятини билишимиз 
зарур. Диверсификация - лотинча Diversification – ўзгариш, хилма-хил 
тараққиёт маъносини билдириб, у корхоналарнинг фаолияти соҳалари ва 
18
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 9 октябрда “Фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа 
ер эгаларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш, қишлоқ хўжалиги экин майдонларидан 
самарали фойдаланиш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-5199-сонли 
фармони

---