та, 2-синфда 150 та, 3-синфда 100 та ва 4-синфда 100 та — жами 500 та лексик бирликни ўзлаштириб, ўтилган
мавзулар доирасида бирламчи савол-жавобларда иштирок этиш кўникмасини эгаллайди.
Чет тиллар бўйича янги давлат таълим стандартлари асосида таълим олаётган 4-синф ўқувчилари 2017
–
2018 ўқув йилида 5-синфда ўқишни давом эттиради. Бу жараён билан боғлиқ равишда амалдаги инглиз,
француз ва немис тили дарсликлари ҳам янги талаблар асосида, 1,4
–синф чет тили дарсликларининг мантиқий
давоми сифатида қайта ишланмоқда. Айни пайтда мажмуалар жойлардаги бир нечта мактабда тажриба-
синовдан ўтказилмоқда.
Эътиборлиси, мактаб ўқувчиларига чет тилини ўргатиш борасида ўзига хос ёндашувлар танланди.
Хусусан, болалар тил ўрганиш баробарида тили ўрганилаётган халқ маданиятини миллий қадрият ва
анъаналаримизга солиштирган ҳолда ўрганиб боради. Дарсликларга ўзбек ва жаҳон адабиёти
ижодкорлари
ижодидан намуналар ҳам киритилганки, бу болаларда мутолаа маданиятини шакллантиришга хизмат қилади.
Глобаллашув жараёнларининг жадаллашуви ўқув дастурларимизни тубдан қайта кўриб чиқишни, кенг
билимга эга бўлган, мантиқий фикрлай оладиган ёшларни вояга етказишга хизмат қиладиган, такомиллашган
меъёрий ҳужжатлар, ўқув-методик мажмуаларни яратишимизни тақозо этмоқда.
Бугунги кундаги энг асосий вазифамиз, бошланғич синф ўқитувчисини янги давлат таълим стандарти
асосида болаларнинг мантиқий фикр, тафаккур қила олиш, ақлий ривожланиши, дунёқарашини, коммуникатив
қобилияти, саводхонлиги ва ўз-ўзини англаш салоҳиятини шакллантиришга, эркин фикрлай олиш, ўзгалар
фикрини англаш, ўз фикрини оғзаки ва ёзма равишда равон баён қила олиш кўникмаларини эгаллашлари учун
қулай шарт-шароитларни таъминлашимиз лозим. Бугун бошланғич синфлар дарс жараёнининг турли -
туманлигини, ранг - баранглигини таъминлаш мақсадида илғор педагогик ва инновацион технологияларини
кенг жорий этиш, инновацион ўқув-методик қўлланмаларни яратиш ва татбиқ қилиш давр талабидир.
Бошланғич синф ўқитувчиси дарс жараёнида ўқувчиларнинг бир қолипга тушиб қолмаслиги учун
илғор педагогик ва ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий этиш билан бирга,
мультимедиали
ишланмалардан самарали фойдаланган ҳолда ўқитишнинг ўйинли шакллари ва медиатехнологияларини қўллаш
имконини эгаллагани билан ўзининг компетентлигини намоён қила олади.
Замонавий - компетент ўқитувчи келажак бунёдкори, янги педагогик технологиялар, назариялар,
концепцияларнинг муаллифи, ишлаб чиқарувчиси, тадқиқотчиси, фойдаланувчиси ва тарғиботчисидир.
Замонавий - компетент ўқитувчи томонидан дарс мазмунидаги асосий маълумотлар ва ўқув материали шундай
тақдим этилиши керакки, у ўқувчининг визуал идрок қилиш қобилиятини осонлаштирсин. Зеро, ўқитувчи
таълим ислоҳотининг бош ижрочисидир. Бунда ҳар бир ўқитувчини қисқа вақт ичида жуда катта миқдордаги
ахборот тўпламини ўзлаштириш, қайта ишлаш ва амалда қўллай олишга ўргатиш муҳим аҳамиятга эга. Уни ҳал
қилишда ўқитувчига ўқитишнинг анъанавий усуллари билан бирга замонавий ахборот технологиялари,
жумладан, медиатехнологиялардан фойдаланиш ёрдам беради. Дарсда медиатехнологиялардан фойдаланиш
ўқитиш жараёнини қизиқарли олиб бориш, ҳар бир ўқувчига индивидуал ёндашиш имконини беради.
Бошланғич синфларда медиатехнологияларни қўллаш – фанлараро боғлиқликни кенгайтиради,
мавзуларни қўшимча маълумотлар билан бойитишни таъминлайди. Бошланғич синф ўқувчиларида ақлий
қобилиятларини жадал ривожланиш жараёни кечади, уларнинг интеллектуал салоҳиятини ривожланиши учун
асос яратилади. Ўқув жараёнида педагогик, инновацион ва ахборот технологияларидан фойдаланиш бошланғич
таълимнинг долзарб масалаларини самарали ечиш учун имконият яратади.
Бунда:
•
ўқув жараёнини қизиқарли ва натижавийлигини таъминлаш ҳисобига таълим олувчида ўқув
материалини англаб олиш мотивацияси ортади;
•
мустақил ишлаш ва ўзини
–ўзи назорат қилиш кўникмаси ривожланади;
•
ўқув машғулотларининг самарадорлигини ва ҳар бир ўқувчининг ўзлаштиришини таъминлайди;
•
таълим
олувчининг фикрлашини, билиш ҳиссиётини, мақсад сари интилишларини, маънавий
тасаввурларини ривожлантириш ҳисобига умумий фаол ривожланишга эришилади;
•
синфдаги барча болаларнинг фаол ишлаши таъминланади.
Инновацион ва ахборот технологияларини таълим-тарбия жараёнига татбиқ қилишни замонавий
ахборот дунёсининг жадал ривожланишидаги мантиқий ва зарурий қадам деб характерлаш мумкин. Медиа
воситаларнинг (компьютер, проектор, электрон доска, 3 D принтер ва ҳ.к.) таълим-тарбия жараёнига фаол
кириб келиши педагоглар касбий фаолиятида ўқитишнинг инновацион методларини, воситаларини, турларини,
шаклларини, умуман, педагогик технологияларини зудлик билан жорий этиш заруриятини келтириб чиқаради.
Инновацион таълим технологияларини қўллашда муҳим
талаблардан бири – ортиқча руҳий ва
жисмоний куч сарф этмай, қисқа вақт ичида юксак натижаларга эришишдир. Қисқа вақт орасида муайян
назарий билимларни таълим олувчиларга етказиб бериш, уларда маълум фаолият юзасидан кўникма ва
малакаларни ҳосил қилиш, шунингдек, таълим олувчилар фаолиятини назорат қилиш, улар томонидан
эгалланган билим, кўникма ҳамда малакалар даражасини баҳолаш ўқитувчидан юксак педагогик маҳорат ҳамда
таълим жараёнига нисбатан янгича ёндашувни талаб этади.
Инновацион таълим технологияларини мажбуран қўллаш орқали мақсадга эришиб бўлмайди. Аксинча,
тажрибали педагоглар томонидан асосланган ёки улар томонидан қўлланилаётган илғор технологиялардан
фойдаланиш билан бирга уларни ижодий ривожлантириш мақсадга мувофиқдир.
Инновацион
технологиялардан фойдаланиш таълим олувчининг ўқув жараёнида мустақил ишлаш, ўз-ўзини тарбиялаш,
ўқитиш, ўз фаоллигини ошириш, мустақил қарор қабул қилиш кўникмаларини шакллантиради. Бундан кўриниб
7
турибдики, ўқитишнинг янги педагогик технологиялари қаторига медиатехнологияларини киритиш зарурати
кундан-кунга ошиб бормоқда.
Таълим-тарбия жараёнидаги инновациялар, илғор педагогик технологиялар, янгиликлар, дарс
ўтишнинг интерфаол усуллари ўз-ўзидан таълимга кириб келмайди. Демак, ўқитувчидан билим, ижодий меҳнат
ва касб маҳорат талаб қилинади. Чунки ўқитувчи фаолияти янгиланмаса, таълимда
самарадорликка эришиб
бўлмайди. Ўқитувчи томонидан болаларни ижодий изланиш, фаоллик, эркин фикр юритишга йўналтирувчи
таълим шакли, метод ва воситаларининг тўғри танланиши дарсларнинг қизиқарли, баҳс-мунозараларга бой
бўлиши, ижодий тортишувларнинг юзага келишига туртки беради. Мана шу ҳолатдагина болалар ташаббусни
ўз қўлларига оладилар, ўқитувчининг зиммасида эса уларнинг фаолиятини маълум йўналишга солиб юбориш,
умумий фаолиятни назорат қилиш, мураккаб вазиятларда йўл-йўриқ кўрсатиш, маслаҳатлар бериш ҳамда улар
фаолиятини баҳолаш каби вазифалар қолади.
Бугунги кунда бошланғич таълимда инновацион технологиялардан фойдаланишга алоҳида эътибор
берилаётганининг асосий сабаби қуйидагилардир:
Do'stlaringiz bilan baham: