Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

10.3 – rasm. Oqava suvlarni tozalashning yopiq usuli:
Qisman suvlangan neft (5 % gacha) qalqiq (poplavok) mexanizm (5) orqali (7) chiziq bo‘ylab issiqlik almashtirgichga (10), so‘ngra taqsimlovchi ajratgichga (11), issitgich – ajratgichga (12) boradi. Bu yerda neft to‘liq suvsizlantiriladi va tuzsizlantiriladi. Isitgich – ajratgich (12) dan yuqorida aytib o‘tilganidek issiq suv qisman aralashtirgich (2) ga, so‘ngra (14) chiziq bo‘ylab tindirgichlarning (21) taqsimlab beruvchi kollektorlariga (20) boradi.
Tindirgich (21) larda neft tomchilaridan tozalangan suv nasos qabuli (23) ga borib, undan ko‘pqatorli nasos stansiyalariga (KNS) uzatiladi.


Hozirgi vaqtda oqova suvlarni tozalashning yopiq usuli qo’llanilmoqda, bunda suv havo bilan ta‘sirlashmaydi. Mana shunday qurilmalarning biri 10.4 – rasmda ko’rsatilgan.
Suvlangan neft yig’ish kollektori (1) dan aralashtirgich (2) ga boradi. Bu yerda u neftni tayyorlash qurilmasi (12) dan quvvatuzatkich (13) orqali keluvshi deemulgatorli issiq suv bilan aralashadi. Aralashtirgichdan suvlangan neft taqsimlovshi kollektor (3) ga boradi va juda sekin tezlik bilan suvli yostiqdan yuviladi. Suvning asosiy massasi taqsimlovshi kollektorning pastki qismida neftdan ajralib toza holda (6) shiziq bo’ylab germetiklangan sig’imlarga (22) boradi. U yerdan nasos (23) bilan qo’shimsha tozalanmay KNS ga (ko’p qatorli nasos stantsiyalariga ) uzatiladi.
Qisman suvlangan neft (5 % gacha) qalqiq (poplavok) mexanizm (5) orqali (7) chiziq bo’ylab issiqlik almashtirgichga (10), so’ngra taqsimlovshi ajratgichga (11), issitgish – ajratgichga (12) boradi. Bu yerda neft to’liq suvsizlantiriladi va tuzsizlantiriladi. Isitgich – ajratgich (12) dan yuqorida aytib o’tilganidek issiq suv qisman aralashtirgich (2) ga, so’ngra (14) shiziq bo’ylab tindirgichlarning (21) taqsimlab beruvshi kollektorlariga (20) boradi.


10.4 – rasm. Oqova suvlarni tozalashning yopiq usuli:

Tindirgich (21) larda neft tomchilaridan tozalangan suv nasos qabuli (23) ga borib, undan ko’pqatorli nasos stantsiyalariga (KNS) uzatiladi.

Yopiq turdagi oqova suvlarni tozalash qurilmasini ishlatish tartibini ko‘rib chiqamiz (10.5-rasm).
Oqova suv SFM bilan birgalikda ajratgich-deemulsatordan chiziqqa 1 tashlanadi, u neft emulsiya bilan aralashishga va STQsiga yopiq germetiklangan (2 va 7) sig‘imga kirib keladi. Sig‘imlarni 2 ko‘ndalang kesimi ko‘rsatilgan bo‘lib, gofrlangan gidrofobli plastinkalar 3 mavjud, unga neftni tomchilari yopishadi va to‘planadi, bu plastinkalardagi gofrlar orqali pardali ko‘rinishda yuqoridagi hosil qiluvchi 2 sig‘imga tomon harakatlanadi.
Sig‘imning yuqori 2 qismida to‘plangan neft nasos yordamida 4 olinadi va neft o‘tqazmasi 5 orqali issiqlik almashtirgichning kirish qismiga uzatiladi va ajratgich-deemulsatorda kondensatsiyalanishgacha olib boriladi. Sig‘imda 2 tindirilgan suv o‘z oqimi bilan suv o‘tqazma 6 orqali toza suvni saqlash sig‘imiga 7 to‘planadi. Sig‘imdan 7 nasos 8 yordamida olinadi va ShNS ga beriladi va u yerdan haydovchi quduqlar orqali qatlamga haydaladi. Shu tartibda oqova suvlardan kislorod bilan kontaktsiz holda yopiq tizimda foydalaniladi.