Абдураҳим ортиқов саноат иқтисодёти

1-жадвал 
Иктисодиёт тармоклари буйича ахоли бандлиги ва унинг 2000-2007 
йиллардаги динамикаси (минг киши хисобида) 
2000 й 
2005 й. 
2006 й. 
2007 й. 
Банд булганлар сони, жами
8983 
10196,3 
10467,0 
Шу жумладан, саноат 
1145 
10347,5 
1402,4 
Кишлок ва урмон хужалиги 
3093 
2969,5 
2963,5 
Курилиш 
676 
848,5 
876,6 
Транспорт ва алока 
382 
488,1 
506,9 
Савдо, умумий овкатланиш, таъминот, сотиш ва 
тайёрлов
754 
903,9 
977,2 
Уй-жой-коммунал хужалик ва ахолига маиший хизмат 
курсатиш 
251 
316,4 
331,2 
Согликни саклаш, жисмоний тарбия, спорт ва 
ижтимоий таъминот 
587 
735,5 
768,1 
Таълим, маданият, санъат, фан ва илмий хизмат 
курсатиш
1146 
1385,1 
1434,5 
Молия, кредитлаш ва сугурта 
52 
54,2 
54,4 
Бошкарув аппарати 
146 
150 
155,0 
Бошка сохалар 
751 
2066,3 
1152,2 
*Манба: Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитаси 
маълумотлари 

---

Мамлакатимиз саноатининг тараккиёти юқори малакали ишчи кадрлар, 
муҳандис ва техник ходимлар сафини кенгайтирди. Ҳозирги пайтда Узбекистон 
саноатида 1,2 миллионга яқин ходим ишламокда. Улардан 600 минг нафари 
олий, 900 минг нафардан ортиги ўрта ва ўрта махсус маълумотли ходимлардир. 
Тараққиёт қонунлари ходимларнинг маданий — техник савияси ўсишини, 
ишлаб чиқариш малакаси ва тажрибаси тинмай ошиб боришини таъминлайди. 
Бу Узбекистон саноатида ҳам намоён бўлмоқда. 
Ижтимоий — иктисодий тараккиёт жадаллашувини таъминловчи куч — 
ракобат ҳам аввало, республика саноатида вужудга келди ва ривожлана 
бошлади. Тадбиркорлар, ишбилармонлар беллашувнинг байрокдори бўлиб 
майдонга чикдилар. Республика саноатида ҳам рақобат ўзининг оддий 
босқичидан энг юқори босқичига кўтарилиб, чинакам умумий дастакка 
айланмокда. 
Мустақилликнинг афзалликлари давлат иктисодий сиёсатининг етакчилик 
ролини янада оширмоқда. Олий Мажлис Сенатининг қонунлари, Президент 
фармонлари, Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари, энг аввало, саноат соҳасида 
амалга оширилмокда ва сезиларли самара бермокда. 
Саноат табиатда учрайдиган моддий бойликларни қазиб чиқариш ва 
тайёрлашни, уларни ва қишлоқ хўжалигида етиштирилган маҳсулотларни қайта 
ишлашни ўз ичига қамраб олади. Саноат барча халқ хўжалиги тармоклари учун 
ишлаб чиқариш кучларининг асосий элементларидан бири ҳисобланган 
жамиятнинг табиат устидан ҳукмронлигини бирмунча орттирадиган, техника 
тараққиётини белгилайдиган, инсон меҳнатининг унумдорлигини оширишга 
имкон берадиган, мехнат ва ишлаб чиқариш қуролларини яратадиган соҳадир. 
Саноат тараққиёти ишлаб чиқариш кучларининг бир томонлама 
ривожланишига хотима беради, мамлакат ва унинг ажралмас қисми бўлмиш 
вилоятларида табиий бойликлардан, хомашё ва мехнат ресурсларидан кенгроқ 
ва ҳар томонлама фойдаланиш имкониятини яратади. 

---

Саноатнинг вужудга келиши ва ривожланиши меҳнат тақсимотининг 
ўсиши, ишлаб чиқаришни дифференциялаш ва интенсивлаштириш билан 
чамбарчарс боғлиқ. 
Ҳозирги замон йирик саноати бир-бири билан чамбарчарс боғлиқ бўлган 
кўпгина тармоклар ва ишлаб чикаришлар бўғинларидан ташкил топади. Бугунги 
кунда республика саноатида 175 тармоқ ва ишлаб чикариш сохаси ва 2000 га 
яқин йирик ва ўрта саноат корхоналари мавжуд. 
Саноатнинг миллий иқтисоддаги роли ва ўрнини қуйидаги жадвалдан 
аниқроқ кўриш мумкин.