Abbatisa – ayollar katolik monastirlarining boshqaruvchilari. Abbatlik

Proktor – oʻrta asr Yevropa universitetlarida bir mamlakat talabalari hamjamiyatiga (“yurtdoshlik”) boshchilik qiluvchi shaxs.
Prokuradorlar – Pireney yarim oroli davlatlari korteslarida shaharlar vakillari. XIV-XV asrlarda Aragon va Kastiliya korteslarida ayniqsa katta nufuzga ega boʻlgan. Ispaniyaning yagona davlatga birlashtirilishi va absolyutizmning oʻrnatilishi natijasida P.ning mavqeyi tushib ketgan.
Proniya (yunon. pronia – parvarish qilish) – XI-XV asrlarda Vizantiyadagi feodal instituti. Ma’lum bir xizmat qilgan dunyoviy kishilarga va monastirlarga alohida xizmatlari uchun umrbod muddatga, keyinchalik merosiy amal qiladigan soliq yigʻish huquqi. XII asrning ikkinchi yarmidan rivojlanib, Yevropa davlatlarida amal qilgan benefitsiyga oʻxshash boʻlgan.
Protektor (lot. protector – homiy, himoyachi) – Angliyada davlat boshligʻining tarbiyachisi – regenti shu nom bilan atalgan. Asosan Oliver Kromvel davri boshqaruv tizimiga shu nom berilgan.
Protestantizm (lot.protest – qarshi, norozi) – XVI asrda,, reformatsiya davrida ortodoksal katolik ta’limotidan yuz oʻgirgan bir qator oqimlarning (lyuteranchilik, kalvinizm, svinglichilik kabi) umumiy nomi. Ular e’tiqodning yagona manbasi sifatida muqaddas qaydlarni tan olgan holda, cherkov an’analarini (cherkov soborlari qarorlarini, Rim papasi bullalarini, cherkovdagi muqaddas kishilarning ilohiyot traktatlarini va shu kabilarni) rad etadilar.
Provans (frans.provinsiya)– Galliyaning janubi-sharqiy qismi. V-VI asrlarda P. avval vestgotlar, keyin burgundlar va ostgotlar tomonidan egallangan. 536-yilda franklar qirolligiga qoʻshib olindi. 843-yilgi Verden taqsimotiga muvofiq bu hudud Lotarga tegdi. Uning oʻlimidan keyin (855) qirolligi parchalanib ketdi, P. viloyati boʻlsa uning oʻgʻli Karlga oʻtdi. 855-yildan 863-yilgacha P. mustaqil qirollik boʻlgan, 879-yilda u Burgundiya yoki Arelat qirolligi tarkibiga qoʻshib olindi. 933-yillarda tashkil topgan va birlashgan Burgund qirolligi tarkibida P. graflik maqomiga ega boʻlgan. 1113-1246-yillarda Barselona grafligiga, 1246-1481-yillarda Anjuylar sulolasiga tegishli boʻlgan. 1481-yilda Fransiyaga qoʻshib olindi. Uning hududida Marsel, Avinon, Eks, Tulon kabi yirik shaharlar mavjud.