A toshmatov, sh sh. Magzumova

III. 
Endogen ruhiy kasalliklar, 
ularning kelib chiqishi asosan ichki 
irsiy om illar bilan bog'liq: shizofreniya, M D P , qarilik psixozlari, 
epilepsiya kasalligi va h.k.
Ruhiy kasalliklar tarqalishi va kasallanishni hisobga olish, shu 
ko'rsatkichlarga ta ’sir qiluvchi sabablami o ‘rganish va taqqoslash uchun 
o ‘lim sabablari va Kasalliklarning Xalqaro Tasnifi (KXT) mavjud. Bu 
tasnif Butun Dunyo Sog‘liqni Saqlash Tashkiloti (BDSST) tom onidan 
ishlab chiqilgan, har 10 yilda maxsus konferensiyada, BDSSTga a ’zo 
davlat vakillari tomonidan qayta ko‘rib chiqiladi va tasdiqlanadi.
Hozirgi vaqtda KXTning 10-qayta ko'rilgan shakli amalda. U nda 
ruhiyatning psixotik va nopsixotik buzilishlari, shaxs va xulq buzilishlari, 
aqliy qoloqlik va h.k. lar ajratib ko‘rsatilgan.
RUHIY KASALLIKLARNING KECHISHI
Ruhiy kasalliklar aynan ruhiy kasalliklarning o ‘zlari va patologik 
holatlaiga bo‘linadi. Ruhiy kasalliklarning kechishida, har qanday boshqa 
kasallikdagi kabi, bir necha davrlarni ajratish mumkin: boshlang‘ich, 
yaqqol klinik belgilar davri va natija davri. Bulardan farq qilib, patologik 
holatlar — ruhiyatning kam tiklanuvchan nuqsonlari, o'ziga xos ruhiy 
majruhlik bo'lib, ular kompensatsiyalangan yoki dekompensatsiyalangan 
bo‘lishi mumkin, amm o ular bemorning butun hayoti davomida saqlanib 
qoladi. Patologik holatlarga eng yorqin misol bo'lib, asosida bosh miyaning 
to ‘liq rivojlanmay qolganligi yotuvchi tug‘ma aqliy qoloqlik (oligofreniya) 
va fe’l-atvoming o'ziga xos anomaliyalarini tashkil qiluvchi psixopatiyalar 
guruhi hisoblanadi.
Aynan ruhiy kasalliklarning kechishida quyidagi turlari ajratiladi:
— 
progrediyent kechishi
— kasallikning bostirib keluvchi, progressiv 
rivojlanib boruvchi kechishi bo‘lib, klinikasi nisbatan sodda psixopatologik 
sindromlardan ancha murakkab boMgan buzilishlaiga transformatsiya bo'lishi 
kuzatiladi;
—