A. M. Karimova, D. M. Malikova pul va banklar

Mulkchilik shakliga qarab banklar:

• 
  davlat bankiga,
  
• 
  aksioner banklarga,
  
• 
  kooperativ,
  
• 
  xususiy,
  
• 
  mintaqaviy,
  
• 
  aralash mulkchilikka asoslangan bank kabilar boʻlinadi.
  

Yuksak rivojlangan mamlakatlarda tijorat banklarining aksariyat qismi mulk shakli boʻyicha aksioner bank hisoblanadi.
Aksioner banklar aksioner jamiyat kabi ochiq turdagi yoki yopiq turdagi aksioner banklar boʻlishi mumkin. Aksionerlar safiga kirish aksiyalarni sotib olish yoʻli bilan amalga oshiriladi. Huquqiy va jismoniy shaxslar banklarning aksiyalarini sotib olishi va aksioner boʻlishlari mumkin.
Ba’zi tijorat banklari paylar (badallar) hisobidan tashkil qilinishi mumkin. Bu turdagi banklarning qatnashchilari ham huquqiy va jismoniy shaxslar boʻlishi mumkin.
Xususiy banklar – jismoniy shaxslarning pul mablag‘lari hisobidan tashkil qilingan banklar hisoblanadi.
Bajaradigan operatsiyalariga koʻra tijorat banklar – universal va maxsus banklarga boʻlinadi.
Universal banklar xilma – xil operatsiyalar bajarish, har xil xizmatlar amalga oshirish xususiyatiga ega boʻladi. Maxsus banklar ma’lum yoʻnalishlarga xizmat koʻrsatib, oʻz faoliyatini shu yoʻnalishlarda yutuqlarga, samaradorlikka erishishga bag‘ishlaydi. Bunday banklarga tarmoqlarga xizmat koʻrsatuvchi banklar, eksport-import operatsiyalarini olib boruvchi banklar, investitsiya banklari, zamin banklar kirishi mumkin.
Joylashish belgisiga koʻra tijorat banklar:

• 
  xalqaro,
  
• 
  respublika,
  
• 
  mintaqaviy,
  
• 
  viloyat banklariga boʻlinishi mumkin.
  

Banklar tarmoqlarga xizmat koʻrsatishiga qarab:

• 
  sanoat, qurilish, qishloq xoʻjaligi, savdo va boshqa banklarga boʻlinishi mumkin.
  

Bozor iqtisodiyoti sharoitida banklarning oʻrni, ularning iqtisodga ta’siri oʻsib bormoqda.
Kredit muassasalari aholi, korxona, tashkilotlar, kompaniyalarning boʻsh pul mablag‘larini yig‘ish va joylashtirishdan tashqari, kapital jamg‘arilishini, harakatlanuvchi kapital yordamida korxonalarning xoʻjalik faoliyatini takomillashtirishga koʻmaklashadi va korxonalar faoliyati ustidan nazorat olib boradi.
Banklar va uning krediti yordamida mavjud kapital tarmoqlar oʻrtasida, ishlab chiqarish va muomala sohasida taqsimlanadi va qayta taqsimlanadi.
Sanoat, transport, qishloq xoʻjaligi sohasida qoʻshimcha investitsiyaga boʻlgan talablarni moliyalashtirib, banklar xalq xoʻjaligida progressiv yutuqlarga erishishni ta’minlashi mumkin.