A ashirov, sh. Atadjanov

; Doniyorov A. 0 ‘zbekiston etnografiyasi tarixidan lavhalar (XX asrning
20-80-yillari). — Т.: «Yangi asr avlodi», — 2003. — 7 b.
16

---

K.Sh. Shoniyozov, T. Fayziyev, B. Ahmedov, M. Ennatov, B.X. 
Karmisheva kabi tadqiqotchi oiimlaming qator fundamental 
monograflyalari nashr qilinishi o ‘zbek xalqi etnografiyasida 
etnogenez va etnik tarix yo^alishining jonlanishiga sabab boidi. 
Shuningdek, bu davrda o ‘zbekistoniik qator olimlar (K.Sh. 
Shoniyozov, O.A. Suxareva, I.M. Jabborov, M.A. Bikjonova va 
boshq.) “Jahon xalqlari” turkumida chiqqan 
“Q ‘rta Osiyo va
Qozog ‘iston xalqlari ”
nomli ikki tomlik fundamental asarning 
(М.: 1962.) yozilishida faol qatnashdilar.
XX 
asrning 70-yillaridan boshlab 0 ‘zbekistonning ayrim 
mintaqalari aholisining etnik tarkibidagi o‘zgarishlar haqida hudu- 
diy ma’lumot beruvchi etnografik xaritalar tayyorlandi (Sh.I. 
Inog‘omov, K. Shoniyozov, X. Toshev, B. Aminov va boshq.). 0 ‘z- 
bekistondagi ishchilar sinfming hayoti va turmushidagi o‘zga- 
rishlar xususida etnografik tadqiqotlar (F.O.Oripov, Sh.Muzaf- 
farov, K.L. Zadixina, R. Qurbongaliyeva, T.X. Toshev, H. Is- 
moilov va boshq.) paydo bo‘ldi. Bu davrda o‘zbeklarning ijtimoiy 
hayoti va an’anaviy turmush tarziga bag'ishlangan qator asarlar 
yaratildi (I.M. Jabborov, S. Mirhosilov, M. Ro‘ziyeva va boshq.).
0 ‘tgan asrning 70 — 80-yillarida mustabid sovet tuzumining 
mafkuraviy tazyiqi tufayli barcha ijtimoiy fanlar kabi o‘zbek xalqi 
etnologiyasini o‘rganish borasida ma’lum darajada susayish, bir 
yoqlamalik yuz berdi. Mamlakatda, asosan, yagona sovet xalqini 
yaratish to ‘g‘risidagi g‘oya ustun bo‘lganligi bois, etnograf olimlar 
ham o ‘zlarining tadqiqotlarida ko‘proq sovetlar davri etno- 
grafiyasini o‘rganishga asosiy e’tiborni qaratganlar. Sovetlar davrida 
barcha ijtimoiy fanlar kabi etnografiya fani ham kommunistik 
mafkuraga bo‘ysundirildi. Ushbu yo‘nalishda bajarilgan tad­
qiqotlar, tabiiy ravishda kommunistik mafkura prizmasidan 
o‘tkazilgan. Lekin, shunga qaramasdan, K.Sh. Shoniyozov va H. 
Ismoilovlar hammuallifligida “0 ‘zbeklar moddiy madaniyati- 
dan etnografik lavhalar» (1981), S.S. Gubayevaning «Farg‘ona 
vodiysi aholisi va uning etnik tarkibi» (1983), H. Toshevning 
«Zarafshon o‘zbeklarining ijtimoiy turmushi va xo‘jaligi» (1987), 
T. Toshboyeva va M. Savurovning « 0 ‘zbek oilasi turmushidagi 
an’anaviylik va zamonaviylik» (1989) kabi asarlari e’lon qilindi.

---