9-Tema: Temperament hám xarakter. Joba

Belgili psixolog K.Yung adamlardi jeke shaxs skladi boyinsha ekstravert («sirtqa murajaat etken») ha`m introvertlerge («o`z ishine murajaat etken») dep bo`lgen. Ekstravertler sa`wbetles, jedel, optimist, shaqqan, olarda JNH tipi ku`shli, temperamenti boyinsha olar sangvinik yamasa xolerikler. Introvertler az so`yleytug`in, basiq, ha`mmeden ajiralg`an, o`z ha`reketlerinde tek o`z tu`sinigine tiykarlanadi, sheshim qabillawg`a shintlap qaraydi, o`z emotsiyalarin qadag`alaydi. Introvertlerge flegmatik ha`m melanxolikler kiredi. Biraq o`mirde taza ekstravert yamasa introverler siyrek ushirasadi. Bizin` ha`r birimizde bul ekiwinin` de ko`rinisleri bar, bul nerv sistemasinin` tuwma qa`siyetlerinen, jas, ta`rbiya, turmisliq jag`daylarg`a baylanisli. Tan` qalarlig`i, ekstravertlerde on` yarimshari baslawshi esaplanadi, buni biraz sirtqi pishininen de an`law mu`mkin-olardin` shep ko`zi ko`birek rawajlang`an, shep ko`zi ashig`iraq ha`m ma`nilirek (adamnin` nervi atanaq ta`rizinde ju`redi, yag`niy on` yarimshardan denenin` shep ta`repine ha`m shep yarimshardan-denenin` on` ta`repine). Introvertlerde shep yarimshar baslawshi esaplanadi.

Ekstraversiya joqari nevrotizm menen birge xolerik temperamentinin` payda boliwina sebepshi, «introversiya+nevrotizm» melanxolik temperamentin belgileydi, nevrotizmnin` qarama-qarsisi-emotsional turaqliliq, salmaqliliq ekstraversiya menen birgelikte sangvinistikaliq minez sipatinda ko`rinedi, al introversiya menen birge flegmatikaliq siyaqli.

Tan` qalarlig`i, qarama-qarsi temperamenttegi adamlar bekkem ha`m kelisimli shan`araq quradi, misali, qoziwshi xolerik ha`m tinish flegmatik, sonday-aq qapa melanxolik ha`m kewilli sangvinik-olar bir-birin tolqtiradi, biri-birine kerek. Dosliq qatnasiqlarda ko`binese bir temperamenttegi adamlar til tabisadi (eki xolerikten tisqari olar, ekewinin` de shidamsizlig`i sebepli tez-tez urisadi).

Sonday-aq, flegmatikler en` universal partner sipatinda aniqlang`an, o`ytkeni olardi qa`legen, o`zinikinen basqa temperamentler (ko`pshilik avtorlardin` pikirinshe, eki flegmatik jubi ju`da` sa`tsiz shiqqan) qanaatlandiradi.