8-mavzu innovatsiyalarning sohalar bo`yicha turlari reja

11.1-rasm. Innovatsion marketing texnologiyalari.

Mamlakatimizda SRM tizimlar endi ommalashmoqda. Turli seminarlar, taqdimotlar o‘tkazilmokda, dasturiy mahsulotlar namoyish etilmoqda. Biroq SRM texnologiyalarniommalashtirish bu aksiyalarda hozirgacha asosiy e’tibor mijozlar bilan mahsulot va xizmatlarni ilgari surish, sotish va qo‘llab-quvvatlash bilan bog‘liq masalalar bo‘yicha uzluksiz aloqa qilish imkoniyatiga, ya’nijarayon faolligiga qaratiladi. Ushbu faoliyat SRM texnologiyalarning juda muhim elementi hisoblanadi. Biroq u mijozga yo‘naltirilganlik strategiyasi berishi mumkin bo‘lgan imkoniyatlarning faqat bir qisminigina amalga oshiradi.

SRM strategiyalarni amalga oshirishda ham tezkor ham strategik tahlilni ta’minlashi, korxonaning sotuv va marketing sohasida boshqaruv qarorlari qabul qilishni qo‘llab-quvvatlash va vaziyatni baholashi lozim bo‘lgan vositalar ham bundan kam ahamiyat kasb etmaydi. SRMtizimlarida bunday vositalar yo‘qligi ularni joriy qilish bo‘yicha loyihalar muvaffaqiyatsizligining asosiy sabablaridan biri hisoblanadi.
SRM atamasi bilan qoidaga ko‘ra, nafaqat mijozlar bilan o‘zaro munosabatlarni boshqarish funksiyalaridan iborat bo‘lgan axborot tizimlarini, balki mijozga yo‘naltirilgan strategiyaning o‘zini ham belgilanadi. Ushbu strategiyaning mohiyati shundan iboratki, mijozlar bilan eng qalin aloqalar o‘rnatish uchun mijozlar, sotuv, marketing tadbirlariga javoblar, bozor tendensiyalari haqida turli axborot manbalarini birlashtirish lozim.
SRM strategiyasini qo‘llab-quvvatlaydigan axborot texnologiyalarini tasniflash uchun uning asosida yotadigan quyidagi tamoyillarni keltirib o‘tamiz (11.2-rasm).

11.2-rasm. SRM strategiyasini qo‘llab-quvvatlaydigan axborot texnologiyalarini tasniflash tamoyillari.

mijozlar bilan barcha o‘zaro aloqa holatlari haqidagi barchama’lumotlar tezkor joylashtiriladigan va undan yagona (umumiy, birlashtirilgan) axborot ombori mavjudligi;

ko‘plab o‘zaro aloqa kanallarini boshqarishning bir-biriga moslanishi. Ko‘rinib turibdiki, mijoz bilan aloqa usulidan (email bo‘yicha) sotuv bo‘yicha menejer mijoz haqida to‘liq axborot olishi lozim;
mijozlar haqida to‘plangan axborotni doimiy tahlil va mos keluvchi qarorlarni qabul qilish, masalan, mijozlarning kompaniya uchun muhimligi, mijozning ehtiyojlariga muvofiq unga individual yondashuv ishlab chiqish asosida ularning ustuvorliklarini aniqlash.
Mos ravishda, marketingni rejalashtirish metodologiyasida ikkita qismni ajratish mumkin.Birinchidan ma’lumot to‘plash va qayta ishlash, ikkinchidan boshqaruv marketing qarorlari qabul qilish. Ma’lumot to‘plash va qayta ishlash har bir korxona uchun o‘ziga xos sanaladi. Ular korxona turi, texnologik imkoniyatlar va an’analarga bog‘liq bo‘ladi.