6 Mavzu: Invazion kasalliklarda oziq – ovqat maxsulotlarini vsesi. Reja

Boshqa kasalliklardan farqi. (differensiya)
Tekshirish vaqtida normal trexinellalarni osonlik bilan aniqlash mumkin. Lekin oxaklanish bo’lgan trixinella ba’zi kasalliklarga o’xshashligi bo’lgani tufayli, ularni aniqlashda quyidagilarga etibor berish kerak. Cho’chqa go’shtida ko’pincha sarkoporodiylar uchrab turadi. Ular ham xuddi trixinellar kabi muskul ichida joylashadi. Ularni Misherov xaltachalari ham deb ataladi. Bu xaltachalar oxaklangan bo’lsa ular bir biridan tuzilishiga qarab ajratish mumkin bo’adi.
Ularni trixinellalardan farqi ular har xil kattalikda, oxaklanish taraqqiyoti jarayoni bilan bog’liq bo’lmaydi va xaltachaning ichida juda kichik kattaliklarda bo’ladi. Yana bir farqi ularda oxaklanish ( xaltachani) markaziy qismidan boshlanib, qatlam-qatlam ko’rinishda bo’ladi, shu bilan birgalikda haltachani chekkasi u darajada ohaklanmagan bo’ladi. Trixinellalarda esa, oxaklanish rivojlanishi oltinchi oydan boshlanib g’ilofni hamma joyida bir xilda oxaklanish bo’ladi.
Farqlash kerak bo’lgan yana bir kasallik bu cho’chqa finnozi. Yosh oxaklangan sistiserklar muskul tolalarini ichida emas, balki ularni tashqarisi orasida joylashadi. Ular yumaloq yoki oval shakilda bo’lib oddiy ko’z bilan ham ko’rish mumkin. Ularni ichida 1 ta (skolek) parazitni bosh qismi joylashgan bo’ladi. Trixinelliyoda esa yuqorida ko’rsatib utilganidek 3tagacha trixinellalar bo’ladi.

Odamlarda trixinelliyoz kasalligini kechishi
Odamlar trixinellyoz bilan kasallangan hayvonlar go’shti yoki cho’chqa salasini istemol qilishi natijasida kasallanadi. Bu kasallik bilan odam yakka – yakka kasallanmasda bir vaqitni o’zida ko’p sonli odamlar kasallanib, o’lim bilan xam yakullanadi.
Ma’luotlarga ko’ra 1948 yilda Germaniyada yovvoiy cho’chqani go’shtini iste’mol qilgan insonlardan 34 tasi kasallanib, shulardan 4 tasida o’lim bilan yakunlangan.
Bu kasallikni odamlarda klinik belgilari paydo bo’lishi uchun go’shtni 1 kg.da 1500-6000 gacha trixinellalar bo’lishi kerak.
Odamlarda kasallikni yashirin davri 10 kundan 40 kungacha davom etadi.
Kasallangan kishilarda quyidagi belgilar kuzatiladi: ya’ni umumiy holsizlanish, tez charchash, bosh og’rig’i. Kasallikni boshlanishi davrida birinchi belgilardan qovoq va yuzni shishishi, ko’z shilliq pardasini yallig’lanishi natijasida og’riq seziladi. Qorinda og’riq, ko’ngil aynib qusishi va ich ketishi seziladi. Tana tempraturasi 39-40⁰ ko’tarilib kuchli terilash kuzatiladi.