6 Mavzu: Invazion kasalliklarda oziq – ovqat maxsulotlarini vsesi. Reja

Qoramol finnasini morfologiyasi va joylashishi.
Qoramol finnasi yumoloq yoki ovolsimon pufakcha bo’lib, sarg’imtir rangda uzunligi 5-15 mm, guruch yoki nuxot kattaligida bo’ladi.
Finnalar (sistiserklar) muskul tolalarining orasida biriktiruvchi to’qimalarda joylashadi. Pufakchani ichida bitta parazit boshchasi va bo’yinchasi (protoskoleks) va tiniq suyuqlik bo’ladi. Pufakchani tashqi qobig’i nozik biriktiruchi to’qimalardan iborat. Hayvon organizimida bir vaqitni o’zida tirik hamda o’lik finnalar uchraydi. Finkalar kesib ko’rilganda ular loyqasimon suyuqlik, ba’zilarida esa oxaklashgan holatlari topiladi bunday finkalar ko’proq yurak muskullarida uchraydi.
Sistserklar hayvon organizmida asosan jag’, yurak va til muskullari hamda bo’yin, ensa, diafragma, kam xollarda yelka, bel va son muskullarda joylashadi.
Agar hayvon kuchli darajada zarazlangan bo’lsa finkalar jigarda, taloqda, buyrakda, o’pkada, miyada uchraydi.

Sistiserklarni chidamliliga
Qoramol sistiserklari tashqi ta’sirlarga unchali chidamli emas. Ular yuqori xaroratga chidamsiz +47-48⁰ da halok bo’ladi. Past xarorat ham sistiserklarga kuchli ta’sir qiladi.
Agar muskul oralig’ida minus xarorat -10⁰ ga yetkazilasa 10 kunda, -12⁰ ga yetkazilsa 4 kungda o’ladi. Sistiserklar osh tuzini eritmasini ta’siriga ham chidamsiz bo’lib tuzda o’ladi.
Kasallikni diagnostikasi va go’shtni sanitariya jixatidan baholash
Bu kasallikni diagnostikasi asosan mollar so’yilgandan so’ng muskullar orasida finnalarni topishga asoslangan.
Buni uchun pastki jag’ni tashqi va ichki muskulida 2 tadan yupqa kesm qilinadi o’tkir pichoq bilan va yurakni muskulida ham uzinasiga va ko’ndalangiga ikkita kesma qilinadi.
Veterinariya qonunchiligiga asosan kesilgan 40sm² yuzada 3 yoki undan ortiq dona finna topisa bunda tana go’shti, boshi, yuragi va kalla poychasi texnik utilizasiya qilinadi. Agar uchtadan kam sistiserklar topilsa tana go’shti muzlatish, tuzlash va qaynatish yo’llari bilan zararsizlantiriladi yoki go’sht qaynatilgan kalbasa ishlab chiqarishga jo’natiladi. Ichki yoki, jigar, buyrak, qorinda sistiserk topilmasa cheklovsiz chiqariladi.
Ichaklar oddiy usulda qayta ishlangandan so’ng cheklovsiz chiqariladi.
Sistiserkli go’shtni sovuq usulda zaxarsizlantirsh uchun, muzlanish kamerasiga -9⁰ da muskul oralig’ida - 6⁰ ga yetkazilsa unda go’sht 1 sutka shu xaroratda ushlanadi, agar go’sht oralig’ida - 12⁰ S xaroratga yetkazilsa shu vaqtda zararzilantirilgan hisoblanadi va chiqariladi.
Tuzlash uchun gusht 2,5 kg.dan nimtalanadi va 20 kun tuzlanib ushlanadi.