5-Mavzu: tanqidiy fikrlashni shakllantiruvchi texnologiyasi reja: Tanqidiy fikrlashning mazmun-mohiyati. Tanqidiy fikrlashning psixologik mohiyati

O‘zgaruvchan tanqidiy fikrlash turli fikrlar rag‘batlantiriladigan muhitda kuchayadi. Shunda o‘quvchilar ularni hisobga olib, o‘z tasavvurlarini qurishlari mumkin.
Tanqidiy fikrlashning asoslari o‘qituvchiga shunday sharoitlar yaratadiki, natijada u quyidagilarga erishadi:

• 
  o‘quvchilarning fikrlashini faollashtiradi;
  
• 
  ta’lim (o‘quvchilar) maqsadini ajratadi;
  
• 
  faol munozaralaga imkoniyat yaratadi;
  
• 
  o‘qishga qiziqishni oshiradi;
  
• 
  faol o‘quv faoliyatin ta’minlaydi;
  
• 
  o‘zgarishlarni rag‘batlantiradi;
  
• 
  fikr yuritishni rag‘batlantiradi;
  
• 
  o‘kuvchilarga turli xil fikrlarni tinglashga imkoniyat beradi;
  
• 
  o‘quvchilarga o‘z savollarini berishda yordam beradi;
  
• 
  o‘quvchiga o‘z-o‘zini ro‘yobga chiqarishga imkon beradi;
  
• 
  o‘quvchilar tomonidan axborotlar qayta ishlanishini ta’minlaydi;
  
• 
  o‘quvchilarda tanqidiy fikrlashga imkoniyat yaratadi.
  

Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish strategiyalari. “Chalkashtirilgan mantiqiy zanjirlar ketma-ketligi” strategiyasi. Masalan, “Ta’lim metodlari” mavzusi bo‘yicha amaliy mashg‘ulot o‘tkazilayapti, deylik. Dastlab o‘qituvchi doskaga ta’lim metodlarni chalkashtirilgan holda yozib qo‘yadi. So‘ngra, ulardan mazkur metodlarni qaysi guruhga kirishiga qarab, og‘zaki, ko‘rgazmali va amaliy metodlarga tasniflashni taklif etadi.

1. 
   Mashq
   
2. 
   Hikoya
   
3. 
   Videometod
   
4. 
   Munozara
   
5. 
   Didaktik o‘yinlar
   
6. 
   Laboratoriya metodi
   
7. 
   Suhbat
   
8. 
   Tushuntirish
   
9. 
   Ma’ruza
   
10. 
    Kitob bilan ishlash
    
11. 
    Illyustratsiya
    
12. 
    Demonstratsiya
    

Asosiy darslik va o’quv qo’llanmalar

1. 
   G.Оchilоvа. Tа’lim tехnоlоgiyalаri. O’quv qo’llаnmа. T.: TDIU. 2019. – 330 bеt.
   
2. 
   N.Х.Аvliyaqulоv, N,N.Musаеvа. pеdаgоgik tехnоlоgiya. Оliy o’quv yurtlаri uchun dаrslik. T.: “Cho’lpоn”. 2012. - 208 bеt.
   
3. 
   Tоjibоеvа D., Yo’ldаshеv А. Mахsus fаnlаrni o’qitish mеtоdikаsi. Tоshkеnt TMI. 2014. – 567 bеt.