5-Mavzu. Nozogeografik tadqiqotlarda demografik bilimlarning qo’llanilishi

5-Mavzu. Nozogeografik tadqiqotlarda demografik bilimlarning qo’llanilishi

1. Aholi salomatligi va demografik yondashuvlar

2. Umumiy o’lim ko’rsatkichi

3. Letallik ko’rsatkichi

4. Go’daklar o’limi ko’rsatkichi

5. Onalar o’limi

6.. Tug’ilgan mahalda kutiladigan umr

 

 

. Demografiya — aholining yangilanib turishidagi qonuniyatlar qayidagi fan bo’lib, tug’ilish, o’lim, nikoxlanish va nikohning bekor qilinishi, er-xotinlar va oilalarning yangilanishi, shu jarayonlarning birligi sifatida umuman aholining yangilanishi qonuniyatlarini hamda bularning ijtimoiy sabablarga bog’liqligini o’rganadi; u aholining yosh va jins tarkibiga, nikohga aloqador hamda oilaviy o’zgarishlarni, demografik jarayonlar bilan bir-biriga bog’liqligini tadqiq etadi. U aholi soni va zichligini, shahar aholisi bilan qishloq aholisining nisbatini, diniy e‘tiqodlari, migratsiyasini, shuningdek bu jarayonlarning iqtisodiy-ijtimoiy ko’rsatkichlarga bog’liqligini: daromadlar va bandlik darajasi, ma‘lumot darajasi, irqiy va etnik mansubligini ham tasvirlab beradi

Demografiya ayrim kishilar uchun xos bo’lgan jihatlarni emas, balki muayyan xususiyatlarga ega bo’lgan, ayrim Evropa mamlakatlarida populyasiyalar deb ataladigan jamoalar, guruhlar bilan bog’liq jihatlarni, o’zgarishlarni o’rganadi. Aholi — bu bir-biriga ta‘sir o’tkazib boradigan inson avlodlari (kogortlar)ning yaxlit majmuasi bo’lib, ular o’z hayot-faoliyati va o’z-o’zini paydo qilib turish layoqatini aniq muayyan tarixiy sharoitlarda va jamiyatning hududiy tuzilmasiga mos keladigan doiralarda yuzaga chiqarib boradi.