4-nji tema. SÖZlem agzalary, SÖzlemiň baş agzalary meyilnam a: Sözlemiň baş agzalary barada maglumat Eýe Habar. Sada we goşma habar

Ylymsyz bir ýaşar, ylymly ýüz.
5)Her hili işlik formalaryndan. Türkmen dilinde işlikle-
riň käbir formalary, ýagny ortak işlikler, işligiň hökmanlyk we nämä-lim formalary hem-de azrak ýagdaýlarda ýöňkeme, san goşulmalaryny ka-bul eden beýleki işlikler at rolunda gelenlerinde, sözlemde eýe bolup bilýärler.
1) Ortak işlikleriň hemme zamanlary ýöňkemeli we ýöňkemesiz, birlik hem köplük sanda gelmek bilen, olar sözlemde eýe hyzmatyny erine etirýärler. Meselem:Işlemedik dişlemez. Söenişen ýykylmaz.
2) Işligiň hökmanlyk formasy at rolunda gelende, sözlemiň eýesi bolup biler. Sözlemde beýle eýeler köplenç köplük sanda gelýärler.
Meselem: Okuwa gitmeliler geldiler.
Lektsiýa okamalylar taýýarlyk görýärler we ş.m.
3)Işligiň nämälim formasyndan bolan eýe predmet aňlatman,here-
ket adyny görkezip gelýänligi sebäpli, “näme” dien soraga jogap bolýar.
M. Hal-ýagdaý soraşmak uzaga çekmedi.
Çilim çekmek saglyk üçin zyýanlydyr we ş.m.

Infinitiwde gelen işlikler ýöňkeme, san bilen üýtgän görnüşin-

de hem sözlemiň grammatik eýesi bolup bilýärler. Meselem:
Indi geýimimi geýmegim, iligimi ildirmegim görgi bolup galdy.
Olaryň gitmekleri gowy zat. we ş.m.
Işligiň nämälim formasy goşma işligiň kömekçi işligi bolup gelende, özüniň öňündäki esasy sözi bilen bilelikde sözlemiň eýesi bo-lup gelýär. Meselem: Toý tutmak hem köne adatmy?
Emma bu gün hakda pikir etmek artykmaçdy. we ş.m.
6. Ümlüklerden we modal sözlerden. Ümlükler we modal sözler at rolunda gelip, belli bir ýöňkeme bilen üýtgäp gelende, sözlemde eýe rolunda gelip bilerler. Meselem:
Öňki wagtda garyplaryň ahy diňlenmeýärdi.
Orazyň waý-waýy meniň ýüregime düşdi.