4-ma’ruza: Mavzu: iva va va guruh elementlari ning xossalari

Laboratoriyada azot olish uchun natriy nitritning to’yingan eritmasida ammoniy xlorid yoki ammoniy sulfat tomchilatib qo’shiladi:

• Laboratoriyada azot olish uchun natriy nitritning to’yingan eritmasida ammoniy xlorid yoki ammoniy sulfat tomchilatib qo’shiladi:
• NaNO2+NH4CI↔NH4NO3+NaCI NH4NO3=2H2O+N2↑
• NaNO2+(NH4)2SO4↔NH4NO3+Na2SO4 NH4NO3=2H2O+N2↑
• Ajralib chiqayotgan azotning tarkibida NH3, NO, O2 qo’shimchalari bo’ladi ;azotni NH3 dan tozalash uchun u H2SO4 orqali,NO dan tozalash uchun esa FeSO4, O2 dan tozalash uchun esa qizdirilgan mis bo’lakchalari ustidan o’tkaziladi

Sanoatda esa azot havoni katta bosim ostida suyultirish orqali olinadi.Bunda suyultirilgan havo haydalganida avval azot qaynaydi.Suyuq havoning tarkibida kislorod va inert gazlar ham xuddi shu usulda ajratib olinadi.Azotning fizik xossalari.Oddiy sharoitda azot hidsiz, rangsiz, ta’amsiz gazdir, suvda oz eriydi)0 da 1atm bosimda 1L suvda 23,5 ml azot eriydi.1L azot 1,25046 g keladi.ts=-209,860, t qayn=-195,80

• Sanoatda esa azot havoni katta bosim ostida suyultirish orqali olinadi.Bunda suyultirilgan havo haydalganida avval azot qaynaydi.Suyuq havoning tarkibida kislorod va inert gazlar ham xuddi shu usulda ajratib olinadi.Azotning fizik xossalari.Oddiy sharoitda azot hidsiz, rangsiz, ta’amsiz gazdir, suvda oz eriydi)0 da 1atm bosimda 1L suvda 23,5 ml azot eriydi.1L azot 1,25046 g keladi.ts=-209,860, t qayn=-195,80

Azot molekulasi ancha puxta birikkan ikkita atomdan iborat. N2=2N-710,03kJ.

• Azot molekulasi ancha puxta birikkan ikkita atomdan iborat. N2=2N-710,03kJ.
• Fosfor tabiatda Yer po’stlog’ini 0,12 % ni tashkil etadi.Fosfor ko’pgina elementlar bilan ayniqsa kislorod bilan osongina birikadi.Shuning uchun ham tabiatda erkin holda uchramasdan faqat birikmalar holda uchraydi,fosfor hayot uchun eng zarur element bo’lib,sut, tuxum oqsili,huhayra yadrosi,miya hamda asab to’qimalarining tarkibidagi moddalarni tashkil etadi.Tabiatda fosforit-Ca3(PO4)2, dan tashqari yana CaCI2 yoki CaF2 bo’lgan appatitdir.