3D modellashtirish va raqamli animatsiya

X
o‘qi 
bo‘yicha siljish
 
Y
o‘qi 
bo‘yicha siljish
 
Z
o‘qi 
bo‘yicha siljish
 
Asosiy kadr markerlari (chiziqli regulyator)
 

---

307 
ko‘rinishida taqdim etiladi, va ularning har biri o‘z o‘qiga tegishli 
(6.6-rasm). Agar splayn to‘g‘ri chiziqli bo‘lsa, demak, ushbu o‘qda 
hech qanday harakat amalga oshmaydi. Boshqa holatda, egrilik 
darajasi va splaynlarning turgan joyi ushbu o‘qda o‘zgartirishlar 
darajasini va mazkur o‘zgartirishlar qanday vaqt nuqtasida joy 
olganligini ko‘rsatadi. 
6.7-rasm. Beze animasion regulyatori. 
Agar boshqaruv regulyatorini to‘g‘ri chiziqlidan Beze 
regulyatoriga o‘zgartirilsa, unda obyektni tanlangan asosiy kadrlar 
bilan kesishishida uning joyini o‘zgartirishini grafik boshqarish 
mumkin bo‘ladi. 
Beze animasion splaynli nazoratchi
(Bezier spline 
weighting) dan foydalanish ikki o‘lchovli splaynlarni o‘zgartirish 
uslubiga o‘xshash bo‘lib, chizma chizish dasturlari yoki uch 
o‘lchovli obyektlarni modellashtirish bilan ilgari ishlagan 
foydalanuvchilarga yaxshi ma’lum. Nazorat nuqtalaridagi 
belgilar
(handle) amalda TSV nazoratchilari parametrlarini ancha qulay 
bo‘lgan usullar bilan boshqarish imkonini beradi. Masalan, 
kuchlanganlikni o‘zgartirish uchun belgilarni va splaynlarga ta’sir 
etuvchi effektlarni kamaytirish mumkin. Uzluksizlik va nishablikni 
Asosiy kadr marker 
(Beze regulyatori) 
Asosiy kadr markeri 
(chiziqli regulyator) 
Nishon 
 
Y
o‘qining
funksional egriligi 

---

308 
sozlash uchun belgini asosiy kadrdan o‘tuvchi egri chiziqni 
bo‘shashtiradigan qilib joylashtirish kerak.
Sakrovchi koptok keltirilgan misolda Beze animasion 
regulyatoriga o‘tish va koptokni tabiiy ko‘chirilishini sozlash uchun 
belgini o‘rnatishda funksional egriliklarni belgilash zarur. Birinchi 
asosiy kadrda Y o‘qiga belgi, oldingidek qutidan pastga tez 
tushmasdan, balki asta-sekin tushishi uchun gorizontal joylashgan 
(6.7-rasm). Bundan tashqari, Y o‘qi bo‘yicha o‘sha funksional 
egrilikda ikkinchi asosiy kadr ham o‘zgartirildi, natijada koptok 
tekislikga normal tushdi va hech qanday “shung‘ish”siz qarama-
qarshi tomonga sakradi. Beze animasion nazoratchisining 
qo‘shimcha imkoniyatlari ehtiyoj bo‘lmaganligi sababli uchinchi 
asosiy kadr o‘zgarishsiz boshqaruv regulyatori bilan qoldi. 
To‘rtinchi asosiy kadrda Y o‘qi bo‘yicha funksional egrilikda katta 
bo‘lmagan o‘zgarishlar tufayli, obyekt harakati traektoriyasi ancha 
real bo‘ldi.