“3/3” (4/4 5/5…) metodi

 
29 
 
_ 
guruhlar tomonidan topshiriq bajarilib bo`lgach kartochkaning orqa tomoni 
o`chiriladi va maxsus qoplama ochilib, topshiriqning qay darajada to`g`ri 
bajarilganligi aniqlanadi 
“Videotopishmoq” metodi
So`nggi yillarda pedagogik faoliyatda turli axborot vositalar yordamida 
ta`lim jarayoni tashkil etilishiga alohida e`tibor qaratilmoqda, o`qituvchilar oldida 
ta`lim jarayonida turli axborot vositalaridan o`rinli va maqsadga muvofiq 
foydalanish vazifasi turubdi. Videotopishmoq metodidan foydalanishda quyidagi 
harakatlar amalga oshiriladi: 
_
o`quvchilar e`tiboriga o`rganilayotgan mavzu mohiyatini tasviriy yoritishga 
yordam beruvchi izohlarsiz bir nechta videoloyiha namoyish etadi;
O`quvchilar har-bir lavhada qanday jarayon aks ettirilganligini qayd etadilar. 
O`qituvchi tomonidan berilgan savollarga javob qaytaradilar. 
“Yumaloqlangan qor o`yini” metodi 
Ushbu metod ham mavzuni muayyan qismlarga bo`lgan holda o`zlashtirish 
imkonini beradi hamda o`quvchilarda guruh va juftlikda ishlash ko`nikmalarini 
shakllantirishga hizmat qiladi. 
Metodni qo`llash jarayonida quyidagi harakatlar amalga oshiriladi. 
_ 
tasvirli kartochkalar tayyorlanadi. Ularning orqa tomoniga mavzuni 
o`zlashtirishga oid o`n besh variantdan iborat topshiriqlar yoziladi; 
_
sinf o`quvchilari ikki yoki uch guruhga bo`linib har-bir guruh a`zolari bir nechta 
juftliklarga biriktiriladi; 
_
har-bir juftlik bir variantdagi topshiriqni bajaradi, jarayon yakunida umumiy 
xulosalar chiqaradi.
Yumaloqlangan qor o`yini” metodidan muayyan bo`lim yoki boblar bo`yicha 
o`zlashtirilgan nazariy va amaliy bilimlarni mustahkamlash yo`lida foydalanish 
nihoyatda qulay. 

---

 
30 
 
“Zakovatli zukko” metodi 
Mavjud bilimlarni puxta o`zlashtirishda o`quvchilarning fikrlash, tafakkur 
yuritish layoqatlariga ega ekanliklari muhim ahamiyatiga ega. “zakovatli zukko” 
metodi o`quvchilarda tezkor fikrlash ko`nikmalarini shakllantirish, ularning 
tafakkur tezliklarini aniqlashga yordam beradi. Metod o`z hoxishlariga ko`ra 
shaxsiy imkoniyatlarini sinab ko`rish istagida bo`lgan o`quvchilar uchun qulay 
imkoniyat yaratadi. 
Ular o`qutuvchi tomonidan berilgan savollarga qisqa muddatda to`g`ri va aniq 
javob qaytara olishi kerak. Savollarning murakkablik darajasiga ko`ra har-bir 
savolga qaytarilgan to`g`ri javob uchun ballar belgilanadi. Yakuniy ballarning 
o`rtacha arifmetik qiymatini topish asosida o`quvchilarning tafakkur tezligi 
aniqlanadi. Ballarning bellgilanishi o`quvchilarning shaxsiy imkoniyatlari 
to`g`risida aniq tasavvurga ega bo`lishlarini ta`minlaydi. Metod o`quvchilar bilan 
yakka tartibda guruhli va ommaviy ishlashda birdek qo`llanilishi mumkin. 
“Qarama-qarshi munosabat” metodi 
Metod o`z mohiyatiga ko`ra o`zlashtirilgan bilimlarni tahlil va sintez qilish 
asosida asosiy hamda ikkinchi darajali ma`lumotlar sifatida guruhlarga ajratish 
imkonini beradi. Metodni qo`llashda quyidagi harakatlar amalga oshiriladi: 
_
mavzuning umumiy mazmuni yodga olinib, uning ahamiyatini yorituvchi tayanch 
tushunchalar aniqlanadi;
_
mavzuning umumiy mazmuni yodga olinib uning ahamiyatini yorituvchi tayanch 
tushunchalar aniqlanadi; 
_
ular muayyan ketma-ketlikda qayd etiladi. Tushunchalar shaxsiy yondashuv 
asosida muhim va u qadar muhim bo`lmagan tushunchalar tarzida guruhlanadi; 
jadval yaratilib, uning birinchi ustuniga muhim, ikkinchi ustuniga muhim 
bo`lmagan tushunchalar yoziladi; 
_
kichik guruhlar asosida shahsiy yondashuvlar muhokama qilinadi; 
_ 
jamoaning umumiy fikriga ko`ra yakuniy xulosani ifoda etuvchi jadval yaratiladi.

---