Mundarija kirish 2) Kimyo texnologiya tizimlarini (ktt) tahlil qilish, sintez qilish vaoptimallashtirish 3) Matematik modellashtirish 4) Matematik modelni qurish
Kirish Sanoat moddiy ishlab chiqarishning eng yirik va yetakchi tarmog‘i, ta’bir joiz bо‘lsa, iqtisodiyotning poydevoridir. Unda ish qurollari, mehnat buyumlari va xalq iste’moli tovarlarining aksariyati yaratiladi, mashina va mexanizmlarning barcha turlari, binoinshootlarning konstruktiv elementlari ishlab chiqariladi, yer osti boyliklari qazib olinadi, mineral, о‘simlik va hayvonot xomashyolariga ishlov berilib, keng iste’mol mollari tayyorlanadi va hokazolar. Sanoat jamiyatning yetakchi kuchi sanalmish ishchilar sinfini о‘zida jam etadi. Bu soha rivojlangani sayin unda ish bilan band bо‘lganlar soni kо‘payadi, ularning bilimi, kо‘nikmasi va mahorati oshadi, kadrlar salohiyati yuksaladi. Milliy iqtisodiyotning jamiki tarmoqlarini qayta qurishga qodir bо‘lgan, yirik mashinalashgan sanoatgina mustaqillikning birdan-bir moddiy negizi bо‘lishi mumkin. Sanoat iqtisodiyotning barcha jabhalari uchun ishlab chiqarish kuchlarining asosiy elementlaridan biri hisoblangan jamiyatning tabiat ustidan hukmronligini birmuncha kuchaytiradigan, texnika taraqqiyotini belgilaydigan, ish unumdorligini oshiruvchi mehnat va ishlab chiqarish qurollarini yaratadigan sohadir. Uning ravnaq topishi ishlab chiqarish kuchlari bir tomonlama rivojlanishiga chek qо‘yadi, mamlakatda mavjud tabiiy boyliklardan, xom ashyo hamda mehnat resurslaridan kengroq va har tomonlama foydalanish imkonini tug‘diradi.
Kimyo texnologiya tizimlarini tahlil qilish, sintez qilish va optimallashtirish hamda texnologik jarayonlarni boshqarish masalalarni yechishda zamonaviy hisoblash texnikasining keng q’o`llanishi har xil sohadagi texnologlardan EXMlarni to’g’ri q’o`llashda va ularni ishlatishga zaruratni to’g’ri aniqlashda yetarli bilim va o’quv talab qiladi. Ushbu faning o`zlashtirish natijasida, talaba o`z sohasida EXMni qo`llay bilishi va uning imkoniyatlaridan unumli foydalanishi, qo`yilgan masalani yetarlicha bakalavrlik darajasida yechish uchun :
-Texnologik jarayonlarni matematik modellarini tuzishning umumiy printsiplarini va uslublarini ;
- Texnologik jarayonlarni EXMda matematik modellashtirish masalalari va ularni yechish usullarini;
-Texnologik jarayonlarini optimallashtirish masalasining qo`yilishini va ularni yechish usullarini bilishi kerak.
-Texnologik jarayonlarni dinamik va statik modellarini tuzish bo`yicha,
-Texnologik jarayonlarni matematik modellashtirish masalalarini to`g’ri qo`yish va yechish bo`yicha,
-Texnologik tizimlarni tahlil qilish, sintez qilish va optimallashtirish masalalarini yechish bo`yicha uquvga ega bo`lishi kerak.
EXHMda yechilayotgan masalalarni to’g’ri, korrekt qo`yish va ularni yechish algoritmlarini qo`llab, asoslangan natijalar olishga ko`nikma hosil qilishi kerak.
Tizimning mаtеmаtik mоdеllаrini tuzishgа аsоsiy yondоshishlаr.
Tizimlаrning ishlаsh jаrаyonlаrining mаtеmаtik mоdеllаrini tuzishdа bоshlаng`ich аxbоrоt tаdqiq qilinаyotgаn S tizimning nimаgа mo`ljаllаngаnligi vа ishlаsh shаrоitlаri hаqidigi mа`lumоt bo`lib xizmаt qilаdi. Bu аxbоrоt S tizimni mоdеllаshtirishning аsоsiy mаqsаdini аniqlаydi vа ishlаb chiqilаyotgаn M mаtеmаtik mоdеlgа bo`lgаn tаlаblаrni ifоdаlаsh imkоnini bеrаdi. Аbstrаksiyalаsh sаthi (chuqurligi, kеngligi) tаdqiqоtchi mоdеl` yordаmidа оlishni xоxlаgаn jаvоblаrning sаvоllаri dоirаsigа bоg`liq bo`lib, bu sаth mаtеmаtik sxеmаni tаnlаshni bеlgilаydi.
Mаtеmаtik sxеmа tushunchаsining kiritilishi mаtеmаtikаgа xuddi fаqаtginа hisоblаsh usuli kаbi qаrаmаsdаn, bаlki tushunchаlаrni ifоdаlаshning vоsitаsi bo`lgаn fikrlаsh usuli sifаtidа qаrаsh imkоnini bеrаdi vа bu jаrаyon fаоliyatini tizimning so`z bilаn tаvsiflаnishidаn bir qаnchа mаtеmаtik mоdеllаr (аnаlitik yoki imitаsiоn) ko`rinishidаgi