3. маъруза матни 1-боб. Давлат ва ҳуқуқ назариясининг предмети ва унинг ўзига хос хусусиятлари

Фуқаролик-процессуал ҳуқуқи фуқаролик, оила,меҳнат,ерва молиявий соҳаларда вужудга келадиган низоларни кўрибчиқиш юзасидан суд фаолиятини тартибгасолади.Фуқаролик-процесссал ҳуқуқи суд жараёни иштирокчиларининг ҳуқуқий ҳолати, уларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари ҳамда ушбуҳуқуқтар-моғи нормалари билан белгиланган бошқамасалаларнитартибгасолади. Ўзбекистон РеспубликасиФуқаролик-процессуалкодек-сиушбуҳуқуқтармоғинингасосийнормативҳужжатиҳисобла-нади.Фуқаролик-процессуалҳуқуқигажудаяқинтурадиганҳуқуқ тармоғи – хўжалик-процессуал ҳуқуқи бўлиб, уиқтисодий судлари томонидан судда мулкчиликнинг турлишаклларигамансубхўжалик субъектлари ва улар билан фуқароларҳамдатадбиркорларўртасидавужудгакеладиганхўжаликнизолариникўриб,ҳалэтади. Унинг асосий манбаи – Хўжалик –процессуалкодексидир.Юқоридагилардан ташқари,Ўзбекистон ҳуқуқ тизимида экология ҳуқуқи, молия, савдо вабизнес ҳуқуқикабилар ҳам шаклланмоқда. Мамлакатимиздаги асосий ҳуқуқтармоқлари шулардан иборат.
Халқаро ҳуқуқ – халқаро, энг аввало, давлатлараро муносабатларни тартибга солади. Шу сабабли у биронта ҳамдавлатнингмиллий ҳуқуқ тизимига кирмайди. Халқаро ҳуқуқда унинг субъектларининг жамоавий иродаси мустаҳкамланган ва мужассамлашган. Турли халқаро шартномалар, битимлар, келишувлар, конвенциялар, декларациялар, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти- нинг ҳужжатлари ушбу ҳуқуқнинг норматив асосини ташкил этади. Бу ҳужжатларда халқаро муносабатларни тартибга солувчи норма ва принципларнинг яхлит, мукаммал тизими ўз ифодасини топган бўлиб, улар халқаро ҳуқуқ субъектлари ҳисобланмиш дав- латларнинг, халқаро ташкилотларнинг ўзаро ҳуқуқ ва мажбрият- ларини белгилайди. Ҳозирги замон халқаро ҳуқуқи оммавий ва хусусий халқаро ҳуқуққа бўлинади. Халқаро хусусий ҳуқуқ турли давлатлар фуқаролари ҳамда ташкилотлари ўртасидаги мулкий ва бошқа номулкий муносабатларни, уларнинг ҳуқуқий ҳолатини, юрисдикциясини, яшаб турган давлат қонунчилигини қўллаш тартиби ва шартларига доир муносабатларни тартибга солади.
Давлатлар, халқлар ва халқаро ҳукуматлараро ташкилотлар халқаро ҳуқуқнинг субъектлари ҳисобланади.