3 I. Боб. Волейбол тарихи, техника ва тактикаси

Волейболчиларнинг тўп узатиши
Уйин
тавсифи. 
Майдончанинг ўртасидан оралиғи 3 метрли иккита ёнма-ён чизиқ 
ўтказилади. Ўйинчилар тенг уч-тўрт гуруҳга бўлинадилар. Ҳар бир гуруҳ ўз навбатида 

---

39 
яна иккига бўлинади ва чизиқларнинг орқасида бир қатор бўлиб сафланиб, ўртага 
қараб турадилар. Ҳар бир гуруҳга биттадан волейбол тўпи берилади. 
Раҳбарнинг ишорасидан кейин қўлида тўп ушлаган биринчи номерли ўйинчилар уни 
қарама-қарши томонда турган биринчи ўйинчига узатадилар, ўзлари эса ўнг томондан 
ўз қаторларининг охирига бориб турадилар. Иккинчи томондаги биринчи ўйинчилар 
тўпни орқага қайтариб, ўнг томондан ўз қаторининг охирига бориб туради. Худди 
шунинг ўзини кейинги ҳамма ўйинчилар ҳам бажарадилар. 
Қайси гуруҳ кўрсатилган тартибда тўп узатишни илгарироқ тугатса, ўша гуруҳ 
ютган ҳисобланади. 
Уйин қоидалари. 
1. Тўпни икки қўл билан юқоридан узатиш шарт. 2. Пастдан 
узатиш ман қилинади. 3. Тўпни тушириб юборган жойдан ўша ўйинчининг ўзи 
узатиши керак. 
Ўйиннинг тури
. 
Тўп узатган ўйинчи, ўнг томондан югуриб ўтиб рақиб гуруҳининг 
охирига бориб туради. Ўйинда ҳар бир иштирокчи вазифани икки мартадан бажаради. 
Ўйин хамма ўйинчилар ўз жойларига қайтиб келгач, тугайди. Ўйинни ким илгари 
тугатса шу гуруҳ ютган ҳисобланади. 
Тўлдирма тўплар билан югуриш
Ўйин тавсифи. 
Майдончанинг ўртасига 6 метр оралиқца иккита ёнма-ён чизиқ 
ўтказилади. Ўйинчилар тўрт—беш гуруҳга бўлинадилар. Ҳар бир гуруҳ яна тенг икки 
гуруҳга бўлинади. Бўлинган ҳар бир гуруҳ чизиклар оркдсида бир қатор бўлиб 
оафланиб, майдончанинг ўртасига қараб туради. Чизиқнинг бир томонида турган 
биринчи ўйинчиларда иккита тўлдирма тўп бўлади. 
Раҳбарнинг ишорасидан кейин улар қўлларида тўп билан қарама-қарши 
томондаги қаторга югуриб бориб, ундаги биринчи ўйин-чиларга тўпларни берадилар 
ва ўша қаторнинг охирига бориб турадилар. Тўпни олган ўйинчилар ҳам қарама-
қарши томондаги кдтор-нинг иккинчи бўлиб турган ўйинчиларига тўпларини бериб, 
ўша қаторнинг охирига бориб турадилар. Ўйин ҳамма иштирокчилар бир мартадан 
югуриб ўтгунларича, яъни жойларини алмаштириб бўлгунларича давом этади. Бу 
вазифани биринчи бўлиб бажарган гуруҳ ютган ҳисобланади. 
Ўйин 
қоидалари. 1. Тўпни тушириб юбормаслик керак. 2. Чизиқцан чиқиб кетиш 

---

40 
мумкин эмас. 3. Орадаги масофани янада узайтириш ҳам мумкин.