3 I. Боб. Волейбол тарихи, техника ва тактикаси

Тўпни пастдан қабул қилиш. 
Тўпни пастдан қабул қилишни ўргатишдан олдин 2 қўл билан тўпни 
қабул қилиш ва узатишни шуғулланувчилар билиши керак. 
Тўпни пастдан икки қўл билан қабул қилишни ўргатиш учун 
машқлар. 
1.Шуғулланувчилар бир-бирига қарашиб қаторда туришиб тўпни пастдан 
қабул қилишни имитация қилиш. 
2. Шуғулланувчиларни қарама-қарши турғизиб оралиғи 3-4 м. Ундан 
кейин бир ўйинчи тўпни шеригига ташлайди. Шериги эса тўпни пастдан икки 
қўл билан қабул қилиб шеригига қайтаради. Бу машқни бажараётган уни 

---

56 
қийинлаштириш 
мумкин. 
Масалан, 
тўпни 
ташлаётганда 
тезлигини, 
баландлигини, чап ёки ўнг томон ташлаш мумкин. 
3.Дастлабки ҳолат шу. Бир ўйинчи тўпни полга уради, сакраб чиққан 
тўпни шериги икки қўл билан пастдан қабул қилабади ва яна шеригига тўпни 
пастдан 2 қўл билан узатади. 
4.Шуғулланувчилар тўпни пастдан қабул қилиб майдон бўйлаб 
ҳааркатланишади. Бу машқдан мақсад тўпни иложи борича ўзи тепишга 
ташлаш. 
Тўп пастдан қабул қилишдаги хатолар. 
1Майдон бўйлаб ҳаракатланаётганда –тўпга ўз вақтида чиқа олмаслиги 
ёки учиб кетаётган тўпга яқинлашиб дастлабки ҳолатни қабул қила олмаслиги. 
2.Дастлабки ҳолатдаги хатолар гавда хаддан ташқари олдинга эгилиб 
қолган, қўлни тирсак бўғини букилган бўлса. 
3.Тўп урилганда эса қўл панжасига тегиб бошқа томонга кетиб қолиши. 
Тўпни пастдан қабул қилишни такомиллаштириш машқлари. 
1.Ўйинчи икки қўли билан тўпни полга уриб қақчиган тўпга етиб олиб, 
тўпни пастдан қабул қилишга дастлабки ҳолатни эгаллаш, тўпни қабул қилиш. 
3.Девор олдида туриб, девордан қайтган тўпни қабул қилиш. Деворга 
қараб тўпни уриб, қайтган тўпни қабул қилиш. Девордан масофа таҳминий ва 
қабул қилишни ҳисобга олган ҳолда деворга яқин ёки узоқ турилади. Тўпни 
пастдан қабул қилиш техникаси ўрганилгандан кейин думалаб ёки кўкракка 
йиқилиб тўпни қабул қилишга ўргатиш мумкин.