2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Zig„ir yetishtirish texnologpyasi.O„tmishdosh.
Zig„ir yengil va begona 
o„tlardan tozalangan tuproqlarda yaxshi o„sadi. Almashlab ekishda tolali zig„ir 
ko„p yillik dukkakli o„simliklardan keyin ekiladi. 
Zig„ir o„g„itga talabchan o„simlik. Bir tonna tola hosil qilish uchun tolali 
zig„ir tuproqdan 80 kg azot, 40 kg fosfor va 70 kg kaliy olishi kerak. Shunga qarab 
o„g„itlash me‟yori belgilanadi. Zig„irni o„g„itlashda uning qisqa muddat ichida 
o„g„itdan foydalana olishi va nam bilan ta‟minlanishini hisobga olish kerak. 
Umuman fosforli va kaliyli o„g„itlar kuzgi shudgordan oldin, azotli o„g„itlar esa 
bahorda beriladi. Zig„irning urug„i mayda bo„lganligi uchun yaxshi ishlangan 
tuproqlarni xohlaydi. yer kuzda shudgor qilinib, erta bahorda tuproqda namni 
saqlab qolishi uchun borona qilinadi. Ekishdan oldin og„ir mola yordamida yer 
tekislanadi va tuproq yaxshi ishlanadi. Bunda VIP-5,6 yoki RAK-3,6 
agregatlardan foydalaniladi. Ekishdan oldin urug„lar TMTD bilan dorilanadi. 
Bunda PSSH-3, “Mobitoks-Super”, PS-10 mashinalaridan foydalaniladi. 
Zig„ir ertagi ekin hisoblanib, uning urug„lari tuproq harorati 6-8
o
C ga 
yetganda ekiladi. Bu muddat tolali zig„ir ekadigan Hamdo„stlik davlatlari 
mintaqalarida may oyining birinchi yoki ikkinchi o„n kunligiga to„g„ri keladi. 
Zig„ir tor qatorlab, ya‟ni qator oralari 7,5 sm qilib SZP-3,6, SUL-48, SLN-48A 
seyalkalarida ekiladi. Urug„ni ekish me‟yori Hamdo„stlik Mamlakatlarining tolali 
zig„ir ekadigan mintaqalarida 120-150 kg/ga hisoblanib, 1 m
2
maydonda 1,5-2 

---

373 
ming o„simlik bo„lishi kerak. O„simliklar shunday qalin joylashtirilganda, ular 
shoxlanmaydi va tola yaxshi chiqadi. Ekish chuqurligi 2-3 sm bo„ladi. 
Zig„ir ekinini parvarish qilish qatqaloq va begona o„tlarga qarshi 
kurashishdan iborat. Maysa paydo bo„lishidan oldin qatorlarni ko„ndalangiga 
qarab borona qilinib, qatqalog„i yumshatiladi. Begona o„tlarga qarshi esa gerbitsid 
qo„llaniladi. Tola uchun zig„ir ertagi sariq pishish davrida maxsus kombaynlarda 
yig„iladi.