2-mavzu: Kasb psixologiyasining tadqiqot metodlari Reja: Kasbiy psixologiya fani tadqiqot metodlarining klassifikasiyasi



Download 213,42 Kb.
Pdf ko'rish
bet12/15
Sana14.06.2022
Hajmi213,42 Kb.
#667548
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Bog'liq
2-mavzu (2)


 
 


Sosiometriya metodi.
Bu tadqiqot metodiga AQShlik Djon Moreno asos 
solgan bo`lib, kichik (birlamchi) guruh a`zolari o`rtasida emosional, hissiy 
munosabatlarni bevosita o`rganish va darajasini o`lchashda qo`llaniladi. Mazkur 
metod yordamida muayyan guruhdagi har bir a`zoning o`zaro munosabatlarini 
aniqlash uchun uning faoliyatida kim bilan ishtirok etishi so`raladi. Olingan 
ma`lumotlar matrisa, grafik, sxema, jadval, diagramma shaklida ifodalanadi.
Ulardagi miqdor ko`rsatkichlari guruhdagi odamlarning shaxslararo 
munosabatlari mazmuni yuzasidan ma`lum bir xulosa qiladi. Biroq ma`lumotlar 
guruhiy 
munosabatlarning tashqi ko`rinishini aks ettiradi 
xolos. Uni
takomillashtirish maqsadida hozirgi vaqtda psixolog olimlar 
Ya.L.Kolominskiy
va 
I.P.Volkov
tomonidan sosiometriyaning kichik guruhlar psixologiyasiga 
moslab o`zgartirilgan variantlari, ko`rinishlari ishlab chiqilganki, ular orqali 
shaxslarning bir-birini tanlashi motivlarini aniqlash mumkin. 
Ayniqsa sosiometriyaning 
Ya.L. Kolominskiy
ishlab chiqqan o`zgartirilgan 
varianti bolalar jamoasidagi shaxslararo munosabatlar to`g`risida to`la axborot 
berishga yordam beradi. Odatda o`quvchilardan quyidagicha savollarga javob 
berish talab qilinadi: «Sen sayohatga kim bilan birga borishni xohlaysan?», 
«Mashg`ulotlarga kim bilan birga tayyorlanishni istaysan?», «Kim bilan qo`shni 
bo`lib yashashni yoqtirasan?» sinaluvchi har uchta javobdan bittasini «eng ma`qul» 
deb tanlashi lozim. Unga avval, hammadan ko`ra ko`proq kim bilan birga bo`lishni 
xohlasang, o`shaning familiyasini yoz», «agar sen istagan shaxs to`g`ri kelmasa, 
yana kim bilan birga bo`lishni istasang, shuning familiyasini yoz», «aytilgan 
shartlarga binoan uchinchi shaxsning familiyasini yoz» deb uqtirish maqsadga 
muvofiq. Guruhiy tabaqalanishni ko`rsatish uchun sosiogramma to`rtta 
«maydon»ga ajratiladi. Qizlar doiracha bilan, o`g`il bolalar esa uchburchaklar bilan 
belgilanadi. Doiracha va uchburchaklar soni familiyalar soniga to`g`ri keladi. 
Guruh a`zolarining o`zaro munosabatlari doiracha va uchburchaklar strelkalar 
bilan bog`langanida o`z ifodasini topadi. Eng ko`p munosabatga ega bo`lgan 
sinaluvchi doiraning markazidan o`rin oladi. U guruh a`zolarining eng yoqimtoyi 
hisoblanadi. Shaxslar bilan aloqa o`rnatmagan sinaluvchi doiraning eng chetidan 
joy oladi. Oraliqdagi «maydon»larga o`rtacha va undan kamroq tanlangan 
tekshiriluvchilar joylashtiriladi. Shu yo`l bilan birinchidan shaxslararo 
munosabatning darajasi va ko`lami aniqlanadi, ikkinchidan qizlar bilan o`g`il
bolalar o`rtasidagi ko`rsatkichlar taqqoslanadi. Natijalariga qarab guruhdagi 
munosabatlar va ularning o`ziga xosligi, psixologik mexanizmlari, barqarorligi,
puxtaligi, o`zaro bir-birini taqozo etuvchanligi haqida xulosalar chiqariladi. Shu 
bilan birga nazariy va metodologik ahamiyatga molik g`oyalar, qonuniyatlar ilgari 
suriladi, amaliy ko`rsatmalar beriladi, aniq tavsiyalar bildiriladi, mavzuning 
tadqiqot istiqboli to`g`risida mulohazalar yuritiladi. 



Download 213,42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish