2-мавзу. ҚАдимги дунё ва ўрта аср фалсафаси

Ғарб Уйғониш даври фалсафаси

• Ғарб уйғониш фалсафасининг ривожланишида учта даврни ва шунга мувофиқ холда учта оқим, йўналишни фарқ қилиш мумкин:
• гуманистик (антропоцентрик) давр - XIV аср ўрталари – XV аср ўрталари;
• неоплатоник (онтологик) давр - XV аср ўрталари - XVI асрнинг биринчи учлиги;
• натурфалсафий (механистик) давр - XVI асрнинг иккинчи ярми – XVII аср боши

• Уйғониш даврининг ижтимоий-сиёсий фалсафаси

• Муаммолар

• Давлат муаммоси;

• Жамият тузилиши;

• Черков, давлат институтлари ва диндорларнинг ўзаро муносабатлари

• Асосий йўналишлар

• Ислоҳатлар (Реформация) фалсафаси;

• Сиёсий фалсафа;

• Социалист-утопиячилар фалсафаси

• Ислоҳотлар (Реформация) фалсафаси

• Мақсадлари

• Католицизм ислоҳоти;

• Черков демократизацияси;

• Худо, черков ва диндорлар ўртасида янада адолатли муносабатларни ўрнатиш.

• Сабаблар

• Феодализм инқирози;

• Савдо-саноат буржуазияси синфининг вужудга келиши ва кучайиши;

• Феодал тарқоқликнинг кучсизланиши, Европа давлатларининг кучайиши;

• Давлат раҳбарлари ва сиёсий элитанинг Рим Папаси ва Католик Черковининг чексиз, миллий давлатлардан устун турувчи умум Европа ҳукумронлигидан манфаатдор эмаслиги;

• Инқироз, Католик Черковининг маънавий парчаланиши, унинг халқдан ажралиб қолганлиги, ҳаётдан орқада қолиши, индульгенциялар бериш амалиёти;

• Гуманизм ғояларининг оммалашуви;

• Шахс ўз ўзини англашининг ўсиши, индивидуализм

• Динсизлик, гусизм каби антикатолик диний-фалсафий таълимотлар таъсирининг кучайиши.

• Асосий оқимлар

• Халқ ҳаракати

• Бюргер-евангелизм (унинг етакчилари –М.Лютер, У.Цвингли, Ж.Кальвин);

•