2-Ma’ruza: Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari: Sharq va G’arb falsafasi. Reja


Qadimgi  YUnonistonda  falsafiy  maktablarning  yuzaga  kelishi  va



Download 417,03 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/12
Sana12.09.2021
Hajmi417,03 Kb.
#172221
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
2- Maruza. Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari Sharq va G’arb falsafasi. falsafasi. 9824d485987509b8ded2f65b66ce18c9

Qadimgi  YUnonistonda  falsafiy  maktablarning  yuzaga  kelishi  va 

rivojlanishi.  Qadimgi  YUnonistondagi  ijtimoiy-iqtisodiy  taraqqiyotning  o‘ziga 

xos  xususiyatlari.  Ellin  madaniyati,  uning  YAqin  SHarq  mamlakatlarining 

madaniyati  bilan  bog‘liqligi.  Qadimgi  YUnon  mifologiyasi.  Qadimgi  YUnon  va 

Rumo  falsafasining  o‘ziga  xos  xususiyatlari,  uning  davrlarga  bo‘linishi  va 

manbalari. 

Ioniya  falsafasi.  Milet  falsafa  maktabi.  Fales  (mil.av.  625-547  y):  ―Suv-butun 

borliqning asosi‖. Anaksimandr (mil.av. 610-540), uning ―Tabiat haqidagi‖ asari, 

apeyron  to‘g‘risidagi  ta‘limoti,  kosmologiyasi,  esxatologiyasi  va  sodda 

dialektikasi. 

Anaksimen  (mil.av.  taxminan  588-525  y):  ―Havo-borliqning  asosi‖.  Uning 

kosmologik  va  jon  haqidagi  ta‘limoti.  Milet  falsafa  maktabining  Qadimgi 

YUnonistonda tutgan o‘rni. Efeslik Geraklit (mil. av. 540-580 y): ―Olov elementi- 

borliqning  asosi‖  Geraklit-  stixiyali  dialektikaning  asoschisi.  ―Logos‖  haqidagi 

ta‘limoti va gnoseologiyasi. Geraklitning ma‘naviy va ijtimoiy -siyosiy qarashlari.  

Miloddan  avvali  VI  asr-  V  asrning  birinchi  yarmida  Italiya  va  Sitsiliyadagi 

ijtimoiy hayot va uning falsafadagi in‘ikosi. 

Pifagor  (580-500)  va  pifagorchilarning  falsafiy  qarashlarining  evolyusiyasi. 

Pifagorchilar  Ittfoqi:  ―Mavhum  sonlar-borliqning  asosi‖.  Pifagorchilarning 

kosmologik ta‘limotlari. Eley falsafiy maktabi. Parmenid va uning ―Tabiat haqida‖ 

asari.  Parmedning  borliq,  haqiqat  va  xushxabar  to‘g‘risidagi  ta‘limoti.  Parmenid 

tomonidan  noborliqning  inkor  etilishi.    Zenonning  harakatini  tadqiq  etishi,  uning 

aproiyalari.  

Empedokl  (mil.av.  490-430  y)  borliq,  uning  moddiy  asoslari  va 

harakatlantiruvchi  kuchlari  haqida.  Uning  kosmologik  ta‘limoti  va  biologik 

taxminlari. Empedoklning bilish nazariyasi. Anaksagor (mi.av. 500-428 y), uning 

gomeomeriyalar  va  Nous  (aql)  haqidagi  ta‘limoti.  Anaksagorning  kosmologik 

qarashlari, bilish nazariyasi. 

Demokrit  (mil.av.  460-370),  uning  atom  va  bo‘shliq  haqidagi  ta‘limoti. 

Demokritning  hayot  va  jon,  jamiyat  va  davlat  to‘g‘risidagi  fikrlari,  til  va  san‘at 

haqidagi qarashlari.  

Suqrot  (mil.av.  469-399  y).  ning  borliq  va  bilish  to‘g‘risidagi  qarashlari. 

―Mayevtika‖  usuli  va  uning  dialektikaning  haqiqatni  bilish  metodi  sifatida 

shakllanishida tutgan o‘rni. Suqrotning ijtimoiy qarashlari.  

Aflotun  (mil.av.  427-347)  falsafasi,  uning  ijtimoiy  va  gnoseologik  ildizlari. 

Uning kosmologik va kosmogonik ta‘limoti. Aflotun dialektikasi. Uning jamiyat, 



davlat  va  ahloq  to‘g‘risidagi  qarashlari.  Aflotun  ta‘limotining  O‘rta  asr  SHarq 

falsafasiga ta‘siri.  

Arastu  (mil.av.  384-322  y)  uning  materiya  va  shakl  to‘g‘risidagi  ta‘limoti. 

Bilish  nazariyasi.  Arastuning  mantiqiy  ta‘limoti,  axloq  va  nafosat  to‘g‘risidagi 

qarashlari.  Arastu  dialektikasi.  Ijtimoiy-siyosiy  va  iqtisodiy  ta‘limotlari.  Arastu 

ijodining O‘rta asr SHarq va G‘arb falsafasiga ta‘siri. 

Ellinizm falsafasi. Epikur (mil.av. 341-270): ―Bog‘‖ nomli falsafa maktabining 

tashkil  etilishi.  Epikur  atomizmi.  Bilish  nazariyasi.  Jon  va  ruhiyat  to‘g‘risidagi 

ta‘limoti. Epikurning jamiyat va davlat, ahloq to‘g‘risidagi qarashlari. 

Stoya  falsafasida  bilish  masalalarining  tadqiq  etilishi.  Skeptitsizmning 

shakllanishi va mohiyati. Kiniklarning falsafiy qarashlari.  

Qadimgi  Rumoda  falsafaning  vujudga  kelishi  va  rivojlanishi  Kvint  Enniy 

(mil.av.  232-169  y)  –dastlabki  Rumo  faylasufi.  Lukretsiy  Kar  (mil.av.  49-45  y) 

ning jon haqidagi qarashlari hamda ijtimoiy-siyosiy va ahloqiy ta‘limotlari. 

 


Download 417,03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish