|
10
ONA TILI TA’LIM TIZIMIDA KOMMUNIKATIV KOMPETENSIYASINI
EGALLASHDA PED TEXNOLOGIYALARNING SAMARASI
Andijon viloyati Jalaquduq tumani 21-maktab
ona tili va adabiyot fan oqituvchisi
Tolanova Ma’muraxon Alimjanovna
Tel raqami:+998930602845
Annotatsiya:
Ushbu maqolada bugungi kun ona tili ta’limi sohasida qo‘llanilayotgan ilg‘or
pedagogik.texnalogiyalar.va.ularning.qo‘llash.metodi.yoritib.berilgan..Ona.tili.ta’limida.olib.
borilayotgan.zamonaviy.metodlarni.qo‘llashdan.asosiy.maqsad.va.vazifalari.ochib.berilgan.
Kalit so‘zlar:
.pedagogika,.mustaqil.fikr,.kommunikativ,.ko‘nikma,.malaka,.kompetensiya,.
pedagogik.texnologiya,.Bumerang.metodi,.sotsiolingvistik,.grammatik,.pragmatik.
Ilg‘or. pedagogik. texnologiyalar. ta’lim. jarayoni. unumdorligini. oshiradi,. o‘quvchining.
mustaqil. fikrlash. jarayonini. shakllantiradi,. o‘quvchilarda. bilimga. ishtiyoq. va. qiziqishni.
oshiradi, bilimlarni mustahkam o‘zlashtirish, ulardan amaliyotda erkin foydalanish ko‘nikma
va.malakalarini.shakllantiradi.
Ta’limning barcha bosqichlarida ona tili o‘qitishning asosiy maqsadi o‘rganuvchilarning
kundalik, ilmiy va kasbga sohalarda faoliyat olib borishi uchun kommunikativ kompetensiyasini
shakllantirishdan.iboratdir.
Ona tili kommunikativ kompetensiyasi-ona tili bo‘yicha egallagan bilim, ko‘nikma va
malakalarni.muloqot.jarayonida.qo‘llash.qobiliyatidir..Ona.tili.kompetensiyalari.quyidagilar:
-.lingvistik.kompetensiya;.
-.sosiolingvistik.kompetensiya;
-.kommunikativ.kompetensiya;
-.pragmatik.kompetensiya;.
-.grammatik.kompetensiya.
Ona tili fanida o‘quvchilkarni fonetika, leksikologiya, so‘z tarkibi, so‘z yasalishi,
morfologiya, sintaksis, yozuv va imlo, tinish belgilari, bog‘lanishli nutq bilan bog‘liq
atamalarni bilib borishlarida, o‘rganib olishlarida o‘qituvchi zamonoviy pedagogik
taexnologiyalarni.to‘g‘ri.foydalanishi.kerak..Ona.tili.darslarining.samaradorligini.oshirish,.
unda. o‘quvchilarni. faollashtiradigan,. mantiqiy. fikrlashga. undaydigan. metod. va. usullarni.
ishlab.chiqish.dolzarb.masalalardan.biridir.
Ona. tili. fanlarida. “Klaster”,. “Aqliy. hujum”,. “Bumerang. metodi”,. “So‘z. ichida. so‘z”.
o‘yini, “Sirli kataklarni to‘ldir” o‘yini, “Quvnoq alifbo” o‘yini, “So‘zni toping” o‘yini,
“Men o‘ylagan so‘zni topib ayting”, “Nazoratchi harf”, “Domino”, “So‘zlar ko‘zguda”,
“So‘z. juftlarini. davom. ettir”,. “Xato. qilma”,. “Sirli. kataklarni. to‘ldir”,. “Ha-. yo‘q”,. “Sehrli.
so‘z”,.“O‘z.joyini.top”,.“Zanjir”,.“Aql.charxi”,.“Noto‘g‘ri.jumla”.“Bo‘lishi.mumkin.emas”.
kabi ta’limoy o‘yinlardan foydalanilsa o‘quvchi mavzuni o‘zlashtirishi osonlashadi, qiziqarli
bo‘lishi.bilan,.ularni.ziyrak,.sinchkov.bo‘lishga.ham.undaydi.
Masalan, “Xato qilma” ta’limiy o‘yinida o‘qituvchi biror narsani yoki uning rasmini
ko‘rsatadi.. O‘quvchilar. uning. nomini. aytadilar. va. so‘z. necha. bo‘g‘inli. bo‘lsa,. o‘sha.
son. yozilgan. kartochkani. ko‘rsatadilar.. M:. Olamaxon-3soni.Bu. o‘yin. orqali. bo‘g‘inni.
o‘rganishlari.oson.kechadi.
“Bumerang. metodi”. biror. mashqda. berilgan. hikoyadan. foydalanib. shaxs. va. narsaning.
81
10
belgisiga. doir. o‘qituvchi. savol. aytadi. va. koptokni. o‘quvchiga. beradi.. O‘quvchi. o‘sha.
matndan.foydalanib,.belgini.bildirgan.so‘zlarni.topib,.koptokni.qaytaradi..M:.Qanday?.A’lo,.
iqtidorli...
Ona.tili.ta’limi.o‘quvchilarda.tafakkur.qilish.faoliyatini.kengaytirish,.erkin.fikrlay.olish,.
o‘zgalar. fikrini. anglash,. o‘z. fikrlarini. og‘zaki. va. yozma. ravishda. ravon. bayon. qila. olish,.
jamiyat.a’zolari.bilan.erkin.muloqotda.bo‘la.olish.ko‘nikma.va.malakalarini.rivojlantirishga.
xizmat.qiladi.
Xulosa. o‘rnida. shuni. aytish. joizki,. ta’lim. jarayoniga. yangilik. olib. kirish. va. joriy. etish.
bugungi. boshlang‘ich. sinf. o‘qituvchisining. asosiy. vazifasidir.. Demak,. har. bir. o‘qituvchi.
izlanishi, bugungi kun talablari asosida o‘zini o‘zi tarbiyalashi, o‘z ustida tinmay izlanishi,
zamonaviy. pedagogik. va. axborot-kommunikatsiya. texnologiyalarini. o‘zlashtirishi. va.
ta’limda.qo‘llay.olishi.kerak.
Foydalanilgan.adabiyotlar:
1..Azizxo‘jaevaN.N..Pedagogik.texnologiya.va.pedagogik.mahorat..-O‘.:.O‘DPU,
2003..-.174.b.
2.. RoziqovO.,. Og‘ayevS.,. MahmudovM.,. AdizovB.. Ta’lim. texnologiyasi.. -. T.:.
O‘qituvchi,1999.-A.69.
3.. Og‘ayev. S.. Ilg‘or. pedagogik. texnologiyalar-hayotiy. ehtiyoj.. “Xalq. ta’limi”. jurnali,.
2001,.69-71.b.
4..Xo‘jayeva.A..Izohli.metodikaning.ba’zi.masalalari.-.T.:.1968.
5..Abdullayeva.Q.,.Rahmonova.S..Ona.tili.darslari.(Uslubiy.qo‘llanma)..–.T.:.1999..
82
Do'stlaringiz bilan baham: |
