16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

10
XALQ HUNARMANDCHILIGINING TARMOQLARI VA TURLARI, O‘QUVCHI 
YOSHLARNI ESTETIK TARBIYALASHDA TEXNOLOGIYA FANINING O‘RNI.
Namangan viloyati, Namangan tuman, 2-sonli umumiy o‘rta
ta’lim maktabining 1-toifali Texnologiya fani o‘qituvchisi
Nuriddinova Manzura Rahimboyevna
Tel: [phone]
Annotatsiya:
O‘quvchilarga milliy qadriyatlarimizni, urf-odatlarimizni, qadimdan bizga 
meros bo‘lib kelayotgan badiiy kashtachilik buyumlarimizni asrab avaylash, ulardagi tikilgan 
chiroyli bezaklarni mazmun mohiyatini avloddan avlodga yetkazib berish, ona Vatanga 
muhabbat.tuyg‘ularini.shakklantirishdan.iborat.
Kalit soz’lar:
 
beshikchilik,.savatchilik,.bo‘yrachilik,.kulolchilik,.to‘nchilik,.maxsido‘zlik.
Xalq.hunarmandchiligi.har.bir.xalqning.paydo.bo‘lishi,.tarixiy.rivojlanishi,.shakllanishiga.
bog‘liq hamda milliy qadriyatlarimizni ifodalaydigan soha bo‘lib, u moddiy, madaniy, 
ma‘naviy. merosimiz. hisoblanadi.. Shuning. uchun. yoshlarga,. maktab. o‘quvchilariga. xalq.
hunarmandchiligiga oid amaliy ishlarni o‘rgatish, ularni ma‘naviy tarbiyalashda o‘z 
xalqimizning. urf-odatlari,. milliy. qadriyatlari,. xalqimizning. milliy. hunarmandchiligi. bilan.
tanishtirishda.va.kasb-.hunarga.yo‘naltirishda.texnologiya.fanini.o‘qitish.katta.ahamiyatga.
egadir.
O‘zbek. millatiga. xos. hunarmandchiliklarga. pichoqchilik,. do‘ppido‘zlik,. beshikchilik,.
savatchilik,. bo‘yrachilik,. kulolchilik,. belbog‘. tikish,. to‘nchilik,. maxsido‘zlik. kabi. hunar.
turlari.kiradi..
Yaqin. o‘tmishda. o‘zbek. xalq. hunarmandchiligining. eng. rivojlangan. ganchkorlik,.
naqqoshlik, tosh va suyak o‘ymakorligi, yog‘och kandakorlik, pichoqchilik, zargarlik, 
kashtachilik, zardo‘zlik, gilamchilik, kigizchilik, savat to‘qish, bo‘yrachilik kabi turlarini 
o‘ziga. xos. bajarish. texnologiyalari,. haqiqiy. milliy. nomlari. ,. ularga. xos. atamalar,.
uslublar. va. shu. hunarmandchilik. sohalarida. nom. qozongan. ustalarning. xizmatlari. unutila.
borib,yo‘qolib.ketish.xavfi.ostida.qolgan.edi..Bunday.holatni.oldini.olib,.hozirgi.kunda.xalq.
hunarmandchiligining barcha turlarini tiklab, saqlab qolish, ularni har tomonlama o‘rganish 
va. rivojlantirish,. yosh. avlodga. xalq. hunarmandchiligi. san‘ati. turlarini. o‘rgatish. orqali.
o‘rinbosarlar.tayyorlash,.san‘at.asarlarini.keng.targ‘ib.qilish.orqali.keng.jamoatchilikning,.
o‘quvchi. yoshlarning. estetik. didini,. madaniyat. darajasini. yuqori. bosqichlarga. ko‘tarishga.
erishish.hunarmandlar.oldidagi.asosiy.maqsad.bo‘lib.qoldi..Bu.maqsadga.erishish.yo‘lida.olib.
boriladigan ishlar hunarmand ustalar, san‘atkorlar uchun qulay sharoitlar yaratish, o‘quvchi 
yoshlarning.estetik,.badiiy.ta‘lim.olishlari.va.xunarmandchilik.san‘ati.sirlarini.egallashlarini.
tashkil.etish.va.to‘g‘ri.ilmiy-metodik.yo‘nalishlarda.ish.olib.borishdan.iboratdir.
Xalq hunarmandchiligi yoshlarning tafakkuri, tasavvuri, estetik didi, epchilligi kabi 
sifatlarini. shakllantirishga. yordam. beradi.. Hozirgi. kunda. xalq. hunarmandchiligini. yanada.
rivojlantirish. maqsadida. “Ustoz-shogird”. yo‘nalishida. ish. olib. borish. yo‘lga. qo‘yilgan..
Bundan. tashqari. hunarmandchilik. maktablari,. hunarmandlar. uyushmalari. tashkil. etildi..
Quvonarlisi. shundaki,. bugungi. kunda. yoshlarni. xalq. hunarmadchiligi. ruhida. tarbiyalash.
maqsadida. ularni. kimgadir. shogird. tushish. yoki. maxsus. hunarmandchilik. maktablariga.
qatnashlariga.hojat.qolmay,.orta.ta‘lim.maktablarida.texnologiya.fanlari.doirasida.ham.xalq.
hunarmadchiligining. ko‘plab. sohalarini. texnologiya. fani. o‘qituvchilari. tomonidan. o‘rgatib.

---

85
10
borilmoqda..Bundan.kelib.chiqadiki.xalq.hunarmandchiligini.yoshlar.va.omma.o‘rtasida.o‘z.
mavqeini.yo‘qotmay,.yanada.kengroq.targ‘ib.qilinishida.texnologiya.fanining.ham.o‘rni.juda.
katta.bo‘lmoqda.Bu.borada.texnologiya.fani.o‘qituvchilarining.ham.zimmalariga.mas‘uliyatli.
vazifa.yuklatilgan..Chunki.o‘qituvchi.xalq.hunarmandchilik.turlari.bo‘yicha.o‘zi.mukammal.
bilimga.ega.bo‘lmasdan.turib.xalq.hunarmandchiligini.yoshlar.ruhiga.singdira.olmaydi.
Foydalanilgan.adabiyotlar:
1..T.N.Qori.Niyoziy.nomidagi.O‘zPFITI.laboratoriya.mudiri.A.P.Sulaymonov..“Amaliy.
fanlarni. o‘qitish. va. o‘quv. –. tarbiya. jarayonining. sifat. va. samaradorligi:. muammaolar. va.
yechimlar”.Toshkent.–.2017.y..
2..Ziyonet.uz.

---

86