16-Mavzu: Iqtisodiyot bo‘yicha Nobel mukofoti laureatlarining g‘oyalari

1973 yil
Ushbu yili Nobel mukofoti asli rossiyalik Vasiliy Leontev (1906 yil Sankt-Peterburgda tug’ilgan, AqSHning Garvard universiteti xodimi)ga berildi. Olim "Iqtisodiyotda "xarajatlar-mahsulot chiqarish" metodini rivojlantirganligi uchun muhim iqtisodiy muammolarni hal qilishga tadbiq etganligi uchun" ushbu yuksak unvonga loyiq deb topildi.

1974 yil
Ushbu yili Nobel mukofoti birdaniga ikkita olimga nasib etdi. Bular shvetsiyalik Gunnar Karl Mordal (1898-1992) va asli avstriyalik, ammo Buyuk Britaniyada yashab faoliyat ko‘rsatgan Fridrix Avgust fon Xayek (1899-1992)lardir. Bu olimlarga "Iqtisodiy fluktatsiya va pul nazariyasi ishlari, iqtisodiy, ijtimoiy va institutsional jarayonlarning o‘zaro aloqadorligini chuqur tahlil etganligi uchun" berildi.

1975 yil
Ushbu yili Nobel mukofotiga SSSRdan SSSR FA akademigi Leonid Vitalevich Kontarovich (1912-1986) va asli niderlandiyalik AqSHning Yel universiteti (Nyu Xaven) xodimi Tyalling Kupmans (19101985) lar loyiq deb topildilar. Bu olimlar "Resurslarni optimal joylashtirish nazariyasiga qo‘shgan hissasi uchun" ushbu mukofotga sazovor bo‘ldilar.

1976 yil
Ushbu yili Nobel mukofoti Amerikaning CHikago universiteti professori Milton Fridman (1912 yil AqSHda tug’ilgan) sazovor bo‘ldi. Mazkur mukofot uning "Iste’mol nazariyasi, monetarizm tarixi sohasidagi yutug’i va barqg’arorlik siyosatining murakkabligini namoyish eta olgani uchun" berildi.

1977 yil
Ushbu yilgi mukofot shvetsiyalik Bertil Olin (Ulin) (1899-1979) va Buyuk Britaniyalik Jeyms E.Mid (1907 yil tug’ilgan)larga nasib etdi. Bu mukofot olimlarga "halqaro savdo va halqaro kapital harakati nazariyasiga qo‘shgan katta hissasi uchun" berildi.

1978 yil
Ushbu yili mukofot AqSHdagi Karnegi - Mellon universiteti (Pitsburg) professori Gerbert Saymon (1916 yildda tug’ilgan)ga "Iqtisodiy tashkilotlarda qabul qilinadigan ichki qarorlar jarayoni to‘g’risidagi ilk tadqiqotlari uchun" berildi.

1979 yil
Ushbu yili Nobel mukofoti yana ikki zabardast olimga nasib etdi. Bular CHikago universiteti xodimi Teodor SHuls (1902 yilda tug’ilgan) va Prinston universiteti xodimi Ser Artur Lyuis (1915-1991)dir. Bu olimlar "Rivojlanayotgan mamlakatlardagi iqtisodiy o‘sish muammolarini o‘rganish bo‘yicha ilk tadqiqotlari uchun" ushbu mukofotga loyiq deb topildilar.

1980 yil
Ushbu yili AqSHning Pensilvaniya universiteti (Filadelfiya) professori Lourens R.Kleyn (1920 yilda tug’ilgan) "Ekonometrik modellar, iqtisodiy fluktatsiya tahlilini iqtisodiy siyosatga qo‘llanishga oid ishlari uchun" sazovor bo‘ldi.

1981 yil
Ushbu yili mazkur mukofot amerikalik olim, Yel universiteti (Nyu-Xaven) professori Jeyms A.Tobin (1918 yilda tug’ilgan)ga berildi. Olim "Moliya bozori va uning xarajatlar, ish bilan ta’minlash, ishlab chiqarish va narxlar masalasini echishga munosabatlarini tahlil etgani uchun" uchun sazovor bo‘ldi.

1982 yil
Ushbu yili AqSHning CHikago universiteti xodimi Jorj L.Stigler (1911-1991) "industrial tuzilmalar, bozorlar faoliyati va davlat boshqaruvi oqibatlarining sabablarini tanqid etganligi uchun" Nobel mukofotiga loyiq deb topildi.

1983 yil
Ushbu yili Fransiyada (Kale shahrida) 1921 yilda tug’ilgan, AqSHning Kaliforniya universitetida ishlagan Jerar Debre "Iqtisodiy nazariyada yangi tahliliy metod joriy etgani va ekvilibrizm (muvozanat) umumiy nazariyasini qaytadan ishlab chiqqanligi uchun" Nobel mukofotiga ega bo‘ldi.