100 lik konsentrida arifmetik amallar bajarishda tayanch kompetensiyalarni shakllantirish

100 lik konsentrida arifmetik amallar bajarishda tayanch kompetensiyalarni shakllantirish

REJA:
KIRISH:

• 
  bitiruv malakaviy ish mаvzusining dоlzаrbligi;
  
• 
  bitiruv malakaviy ish mаvzusining o‘rgаnilish dаrаjаsi;
  
• 
  tadqiqot mаqsаdi;
  
• 
  tadqiqot obyekti;
  
• 
  tadqiqot predmeti;
  
• 
  tadqiqot vazifalari;
  
• 
  tadqiqot metodlari;
  
• 
  tadqiqot ishining metodologik asoslari;
  
• 
  tadqiqot ishining ilmiy yangiligi;
  
• 
  tadqiqot ishining ilmiy-amаliy аhаmiyati;
  
• 
  bitiruv malakaviy ishning tаrkibiy tuzilishi.
  

I BOB. BOSHLANG’ICH SINF O’QUVCHILARIGA 100 LIK KONSENTRIDA ARIFMETIK AMALLAR BAJARISHNI O’RGATISHNING NAZARIY ASOSLARI
1.1 Boshlang’ich sinflarda arifmetik amallar bajarish metodikasining umumiy masalalari
1.2 Arifmetik amallarni o’rgatishda amallar bajarish metodikasining umumiy masalalari
I bob yuzasidan xulosalar
II BOB. BOSHLANG’ICH SINF MATEMATIKA DARSLARIDA 100 LIK KONSENTRIDA ARIFMETIK AMALLARNI O’RGATISHDA TAYANCH KOMPETENSIYALARNI SHAKLLANTIRISHNING USULLARI
II.1. Boshlang’ich sinf matematika darslarini kompetensiyaviy yondashuv asosida takomillashtirish masalalari
II.2. 100 lik konsentrida arifmetik amallarni o’rgatishda tayanch kompetensiyalarni shakllantirishning usullari
II.3. Tajriba-sinov ishlaridan namunalar
II bob yuzasidan xulosalar
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
ILOVALAR
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi: Mamlakatimiz mustaqillikka erishgan dastlabki davrdanoq, jahon taraqqiyotida muhim o‘ringa ega bo‘lgan milliy ma’naviyatimiz asosida ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etish bosh maqsad etib belgilandi. Ushbu buyuk maqsadga erishishda asosiy e’tibor yosh avlodni barkamol, ma’naviy va jismoniy sog‘lom, yuqori malakali kasb egasi qilib tarbiyalashga qaratilgan. Zero, birinchi Prezidentimiz I.A.Karimov “…bugungi kunda oldimizga qo‘yilgan buyuk maqsad, ezgu niyatlarimizga erishishimiz, jamiyatimizning yangilanishi, hayotimizning taraqqiyoti va istiqboli amalga oshirilayotgan islohot, rejalarimizning samarasi, taqdiri‒bularning barchasi, avvalambor, zamon talablariga javob beradigan yuqori malakali, ongli mutaxassis kadrlar tayyorlash muammosi bilan chambarchas bog‘liqligini anglab yetmoqdamiz”¹,‒deb tasdiqlaganligi diqqatga sazovor.
Yoshlarni zamonaviy fan-texnikaning, umuman, ilm-fanning yutuqlaridan bahramand qilmasdan turib, ularga yuqori malakali ixtisos egalari bo‘lib yetishishga sharoit tug‘dirmay turib, biz respublikamiz xalq xo‘jaligini, sanoat ishlab chiqarish sohalarni tubdan o‘zgartira olmaymiz.Yana bir narsani biz hech qachon esimizdan chiqarmasligmiz lozim: iste’dodli yoshlarga sharoit yaratishdir.
O‘tgan yillarimizga, o‘tgan yo‘llarimizga nazar tashlab, ularni sarhisob qilsak, mustaqilligimiz sharofatini yanada chuqurroq anglaymiz. Biz ta’limda butunlay yangilanish, yangi jarayonga tom ma’noda o‘tish va unga moslashish davrini boshimizdan kechirmoqdamiz. “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonun va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” bizga eski usullardan voz kechib ta’limning xar bir qirrasigacha qayta qurish imkonini bergan bo‘lsa” 2004-2009 yillarda Maktab ta’limni rivojlantirish Davlat umummilliy dasturi” esa qo‘lga kiritilgan imkoniyatlarni: takomillashgan Davlat ta’lim standartlari, o‘quv dasturlari, davlat talablari yangi o‘quv darsliklarini har tomonlama zamon talablariga mos jixozlangan maktablarda, zamonaviy o‘quv xonalarida amaliyotga joriy etish imkoniyatlarini keng ochib berdi.
Davlatimiz istiqboli bozor iqtisodiyoti tamoyillariga asoslangan jamiyat qurish sohasidagi ishlarining samaradorligini yuqori malakali, yuksak ma’naviyatli rivojlangan mamlakatlar darajasida raqobatbardosh mutaxassis tayyorlash, yosh avlodni shakllantirish muammosi bilan ishlab chiqilib Oliy majlisning IX-sessiyasida qabul qilingan “Kadrlar tayyorlash”, “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonun, Vazirlar Maxkamasining umumiy o‘rta ta’lim, akademik litseylari va kasb-xunar kollejlarini tashkil etish xaqidagi va boshqa qarorlari ana shu maqsadlari ro‘yobga chiqarishga qaratilgan.
Bu hujjatlarda kadrlar tayyorlash va uzluksiz ta’lim tizimiga erishilgan yutuqlar bilan bir qator mavjud kamchilik va muammolar ham ko‘rsatilgan. Jumladan, maktablar o‘quv yurtlaridan ta’lim jarayonining o‘zidagi va o‘qitish uslubiyotidagi kamchiliklar oqibatida o‘quvchilarda mustaqil fikrlash qobiliyati rivojlanmay qolayotganligi, umumiy o‘rta ta’limning amaliy yo‘nalmaganligi, kasbga yo‘nalganlik darajasini baxolash tizimida obyektivlik va tezkorlikni ta’minlanmayotganligi, pedagoglarning katta qismi yaxshi tayyorgarlik ko‘rmaganligi, bilim va kasb saviyasi pastligi shular jumlasidandir. Kadrlar tayyorlash va ta’lim tizimidagi o‘quv tarbiya ishlari sohasidagi muammolarni izchillik bilan bosqichma-bosqich hal etish yo‘llari va vositalari yuqorida tilga olingan davlat hujjatlarida belgilab berilgan.
Hozirgi kunda umumiy ta’lim maktablarida mamlakatimiz xalq xo‘jaligi uchun malakali ishchi kadrlar tayyorlashda dunyo mamlakatlari ta’limi-tajribalaridan foydalanish muhim ahamiyatiga ega. Interfaol ta’lim yutuqlarni amaliyotga tadbiq etishning ilmiy-uslubiy asoslarini ishlab chiqish dolzarb muammolardan biri sanaladi.
O‘quv-uslubiy adabiyotlar majmualarni, yangi interfaol metodlarini texnologiyalarni yaratish va amaliyotga joriy etish, bir tomondan davlat va jamoat muassasalari, ta’lim va fan o‘qituvchilar, tadqiqotchilar tomonidan katta ishlarni bajarishni ta’lim-tarbiya, interfaol ta’lim sohasidagi ta’lim jarayonini ishlab chiqish va ilmiy tajriba sinovlardan o‘tkazish ilmiy asoslangan tavsiyalar ishlab chiqishni taqazo etadi.
Uzluksiz ta’lim tizimi xodimlari, pedagog o‘qituvchilarning zamonaviy ta’lim texnologiyalari mohiyatidan xabardorliklari hamda ularni ta’lim jarayonida samarali qo‘llay olishlari, shuningdek, ta’lim jarayonida tashkil etishda nisbatan ijodiy yondoshuvning qaror topishi xar tomonlama rivojlangan ma’naviy-barkamol yoshlarni tarbiyalab ularni raqobatbardosh, yetuk mutaxasislar bo‘lib yetishishiga zamin yaratdi.
Bugungi kunda rivojlangan mamlakatlar ta’lim tizimi amaliyotida interfaol ta’limlaridan tabora kengroq foydalanilmoqda.
Bugungi kun talabidan kelib chiqqan holda boshlang‘ich sinflarda, xususan matematika darslarini interfaol metod asosida o‘rganish jarayoni va uni samaradorligini tashkil etish bo‘yicha ilmiy-metodik va amaliy tavsiyalar ishlab chiqish nihoyatda dolzarb masaladir.