1. Yuqori siydik chiqarish yo‘llarining tug‘ma nuqsonlari

Klinikasi. Asosan pufaklarning buyrak parenximasiga ko‘rsatayotgan ta’sir darajasiga bog‘liq Kichik yoshdagi bolalarda kasallik og‘ir o‘tadi. Polikistoz pielonefrit bilan asoratdansa, uremiya va anuriya yuzaga kelishi mumkin.
I bosqich - kompensatsiya davrida buyrak sohasida simmilovchi og‘riq bo‘lib, kuchsizlanish, holsizlanish kuzatiladi. Buyrak funksiyasi tekshirilganida faqat ba’zi bir funksional o‘zgarishlar aniqlanadi.
II bosqich - subkompensatsiya davrida esa buyrak sohasidagi og‘iq davom etaveradi, bemorning og‘zi qurib, chanqaydi, tez charchaydi, boshi og‘rib ko‘ngli ayniydi. Odatda bu belgilar buyrak yetishmovchiligi rivojlanishi va arteriya bosimining oshishiga bog‘liq.
III bosqich – dekompensatsiya davrida ko‘ngil aynishi doimiy bo‘lib, bemor tez-tez qusadi. Bosh og‘rig‘i, chanqash, umumiy holsizlik kuchayadi. Buyrakning filtratsiya va qontsentratsiya xususiyatlari ancha pasaygan bo‘lib, qonda mochevina va kreatinin miqdori oshadi. Agar pielonefrit qo‘shilsa, unga xos belgilar yuzaga keladi.
Tashxisi. Ko‘pincha buyrakning kattalashgani aniqlanadi. UTT tekshirishida buyrak o‘lchami parenxima hisobiga kattalashgan bo‘ladi, piramidalar ko‘rinmaydi, ko‘plamchi sharsimon exonegativ hosilalar aniqlanadi, parenxima exogenligi oshganligi hisobiga buyrak sinuslari yaxshi aniqlanmaydi (17.10-rasm).

17.10- rasm. Buyrak polikistozining exografik tasviri.

Ekskretor urogrammada buyrak kattalashgan, buyrak jomi va kosachalari tortilib, o‘roqsimon ravishda uzaygan bo‘ladi, bu pufakchalar ularni bosib qo‘yganligining belgilaridir. Odatda, buyrak jomi buyrak ichida joylashgan bo‘ladi.
Buyrak polikistozi odatda Vilms o‘smasi bilan farqlanadi. Polikistoz odatda ikki tomonlama uchrasa, Vilms o‘smasi bir tomonlama bo‘ladi. Ekskretor urografiyada esa buyrak o‘zining topografik joyini o‘zgartiradi hamda uning kosachalarining o‘roqsimon, aylanasimon o‘zgarishlari bo‘lmaydi.