|
1
|
Gimnastika qanday masalalarni echadi?
|
A
|
sog’lomlashtirish
|
B
|
namunaviy
|
V
|
tarbiyaviy
|
2
|
«Koleso» ni yonlamachasiga bajarish texnikasi?
|
A
|
birvaqtning o’zida qo’llarni qo’yib
|
B
|
to’shakka qaragan xolda tik turib
|
V
|
tayanib o’tirgan xolda
|
G
|
to’shakka yon tomonlama turgan xolda va navbatma-navbat qo’lni qo’yib
|
3
|
Gimnastlar qo’l kuchini rivojlantirish uchun mashqlar?
|
A
|
sakrash
|
B
|
«mostik»
|
V
|
otjimaniya
|
G
|
Egilishlar
|
4
|
Gimnastika turlari?
|
A
|
snaryadlarda mashqlar
|
B
|
erkin mashqlar, akrobatika, tayanch sakrash
|
V
|
tayanib sakrashlar
|
G
|
sog’lomlashtirish gimnastikasi, badiiy gimnastika
|
5
|
Gimnast oyoqlari kuchini rivojlantirish uchun mashqlar?
|
A
|
tortilish
|
B
|
o’tirib turish (prisedaniy
|
V
|
Sakrash
|
G
|
gimnastik devorda osilish
|
6
|
Gimnastikada gimnastik terminologiyaga qo’yiladigan talablar?
|
A
|
uzun ko’p so’zli tushuntirish
|
B
|
uzoq tushuntirish
|
V
|
tushunarlilik, aniqlik, qisqalik
|
G
|
qiyin tushunarli
|
3-topshiriq; bunda sport o’yinlariga oid mavzuni to’lig’ yorib berish zarur.
Gandbol o‘yin qoidalari.
O’yin texnikasi usullari ikki guruhdan iborat: hujumchilarning harakatlanishi (siljishi) texnikasi va to’pni olib yurish texnikasi; himoyachilarning harakatlanishi va qarshi harakat qilish texnikasi. To’psiz bajariladigan o’yin usullariga turish, yurish, yugurish, sakrash, to’xtash va burilishlar kiradi. Bu guruh usullarining vazifasi o’yinchilarning kerakli yo’nalishda yuqori tezlikda ishonchli harakatlana olishi sanaladi. O’yinchining turishidagi barqaror dastlabki holati hujum va himoyada tez va o’z vaqtida harakatlanish imkonini beradi. Himoyachilar harakatlanishining o’ziga xosligi ular orqasi bilan oldinga va yonlamasiga yurishidir, qachonki hujumchilar oldinga qarab yuguradi va harakatlanishni bajaradi.
Hujumchining to’pga egalik qilish texnikasi uzatish, ilish, olib yurish va uloqtirishlardan iborat. Himoyachining qarshi harakatlarni olib qo’yish, o’yinchini blakirovkalash( to’sish), olib yurganda to’pni olib qo’yish yoki urib yuborish, uloqtirish chog’ida qo’ldan yulib olishdan iborat. Himoya o’yini texnikasiga darvozabonning turishi, (to’pni ilish, qaytarish, o’tkazishda) qo’l va oyoqlar bilan o’ynash, darvozada harakatlanish, uloqtirishda qarshi chiqishdan iborat o’yini ham kiradi.
Texnik usullarning barchasini bajarish asosi harakatlar ratsionalligi va tejamkorligi, tezligi va aniqligi sanaladi. Bular tananing barcha a’zolari to’g’ri dastlabki holati, o’yin usullarining alohida qismlarini bajarish muvofiqligi va ketma-ketligi hisobiga ta’minlanadi.
Hujum texnikasi
Harakatlanish texnikasi turish, yurish, yugurish, burilish, to’xtash va sakrash turlaridan iborat.
Turishlar. Hujumchini bir oyoqni oldiga qo’yib va oyoq kaftlarni bir chiziqqa qo’yib turishi bilan farqlanadi. Oyoqlar yarim bukilgan, qo’llar tirsakdan bukilgan va ko’krak balandligida. Bosh baland ko’tarilgan, o’yinchi istalgan harakatlanishi yoki to’p bilan harakatga tayyor. O’yinchi oyoq kaftini yuzasini paralel qo’yip turadi o’yinchi chunki har xil tomonga harakatlanadi, masalan, to’p o’yinga kiritilganda turli tomonga harakatlana olishi uchun egallaydi. O’yin kombinatsiyalarini bajarish va oldinga harakatlanishda bir oyoqni oldinga qo’yib turish maqsadga muvofiq. Bu turli yo’nalishda tez yugurish imkonini yaratadi.
Yurish. Yarim bukilgan oyoqlar harakatlanish dastlab yurish davomida egallanadi. Yurish va uning turlari tayanch-harakatda apparatini mustahkamlash vositasi bo’lib xizmat qiladi. Buning uchun egilib, cho’qqayib, oyoq uchida, tovonda, oyoq kafti yonida yurish qo’llaniladi.
Yugurish. Egilib yugurish tezlik va harakat yo’nalishini o’zgartirish uchun dastlabki holat va harakat asosi sanaladi. Egilib yugurishning barqaror holati muvozanatni yo’qotmasdan orqachasiga va yonlamasiga harakatlanish, yugurish turlarini almashtirish, ularni to’xtash va sakrash bilan bajarishga imkon beradi. Harakat tezligi asosan qo’llar va oyoqlar harakati chastotasi (tezligini) o’zgartirish hisobiga bajariladi. Qadamlar kattaligi, odatda, o’zgartirilmaydi, zero yugurish masofasi katta emas. Harakat yo’nalishini o’zgarish gavdani burish va aylantirish tana og’irligini burilish tomonga ko’chirish bilan bajariladi. Bu harakatlarni muvofiqlashtirib, tezlikni u qadar kamaytirmasdan ham harakat yo’nalishini o’zgartirish mumkin. Yugurish turlari, to’xtash va burilishlarni o’yinchi maydon bilan kontaktni uzmasa va tayanchsiz holatda bo’lmasa, muvaffiqiyatli va o’z vaqtida bajarilishi mumkin. O’yin vaziyati o’zgarganda, u o’z vaqtida reaktsiya qila oladi va yuzaga kelgan o’yin vazifalarini bajarish uchun zarur harakatlarni bajara oladi.
Burilish joyida va harakatlanib bajariladi. Og’irlik markazini kamaytirish, yanada pastroq turish hisobga barqaror holatga erishiladi. Bunda gavda og’irligi, burilishni bajaralayotgan oyoqqa o’tkazilidi. Joyida burilish bir paytda gavdani burish va burulish tomonga kichik qadam tashlash bilan birga qo’shib bajariladi. Tayanch oyoq maydonchadan uzilmaydi. Joyida burilishni oldinga va orqaga to’xtash, olib yurish, uzatishlar bilan bajarilishi mumkin. Joyida burilishning o’rganish bilan bir paytda tayanch oyoq tushunchasi beriladi, o’yinchining to’p bilan harakatlanish qoidalari bilan tanishtiriladi. Harakatlanayotib burilish orqa bilan oldinga uzun qadam tashlash bilan bajariladi. Oldinda turgan oyoqda burulish gavdani aylantirish bilan bajariladi: yelka bilan oldinga harakat boshlanadi va uni oldinga surib , o’yinchi burilishni bajaradi. Bosh harakati biroz oldinroq bajarilib , maydondagi vaziyat baxolanadi. Bu manevr hisobiga o’yinchi kerakli yo’nalishda tezlikni pasaytirmay harakatlana oladi. Harakatlanayotib burilish hisobga hujumchi himoyachi ta’qibidan qutulishi. Oldinga chiqishlar va taktik xamkorlikni bajarishi mumkin bo’ladi.
To’xtash ikki qadam tashlash yoki sakrash bilan bajariladi. Oyoqlarni bukib, o’yinchi energiyani o’chiradi. Gavda harakatga qarshi tomonga og’diriladi. Ikki qadamda to’xtashda birinchi qadam bir muncha katta, ikkinchisi kichik, tiraluvchi. Sakrash bilan to’xtashda oyoqlarni bukish bir paytda va ko’proq kuch bilan bajariladi. Harakat tezligi qanchalik katta bo’lsa, oyoqlar to’xtashda shunchalik ko’p bukiladi. Qo’llar ko’krak balandligida, muvozanatni saqlagan holda to’pni tutish va boshqa harakatlarga shay.
Sakrash bir oyoq bilan yoki ikkala oyoq bilan depsinib joyidan va harakatlanayotib bajariladi. Yerga tushayotib o’yinchi muvozanatni saqlashi uloqtirish va himoya harakatlarini bajarish uchun zarur.
Do'stlaringiz bilan baham: |
