Nyutonning I qonuni (Galileyning inersiya qonuni)

---

Nyutonning I qonuni (Galileyning inersiya qonuni).  

 

Mexanikaning  harakatlarni,  shu  harakatlarni  yuzaga  keltiruvchi  tashqi  ta’sirlarga 

(kuchlarga)  bog’lab  o’rganuvchi  bo’limi  dinamika  deb  ataladi.  Dinamikaning  asosini  Nyuton 

ochgan  uchta  qonun  tashkil  etadi.  Dinamikaning  bu  qonunlarini  kashfiyotchining  sharafiga 

Nyuton  qonunlari  deb  yuritiladi.I.Nyuton  kashf  etgan  bu  qonunlar  1687  yilda  chop  etilgan  

“Tabiat falsafasining matematik asoslari”  kitobida bayon etgan. 

Italyan  olimi  G.Galiley  tajriba  va  kuzatish  natijalarini  umumlashtirib  quyidagi  hulosaga 

keladi. Tashqi ta’sirlardan holi bo’lgan har qanday jism yerga nisbatan tinch yoki to’g’ri chiziqli 

tekis harakatda bo’ladi. Galiley jismga boshqa jismlar ta’sir qilmaganda tinch yoki to’g’ri chiziqli 

tekis harakat holatini saqlash xususiyatini jismning inersiyasi deb atadi. Galileyning  bu xulosasi