“1-sinf o`quvchilarida ifodali o`qish ko’nikmalarini shakllantirish”



Download 1,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet30/43
Sana24.01.2022
Hajmi1,63 Mb.
#407073
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   43
Bog'liq
1-sinf oquvchilarida ifodali oqish konikmalarini shakllantirish (1)

She'rlar soni 40 

ta – barmoq 

vaznida 

6 bo`g`inli   

she'r 5 ta

1 tasi 7-5

hijoli

1 tasi 7-5

hijoli

7 bo`g`inli she'r 

31 ta

8 bo`g`inli she'r 

5 ta

11 bo`g`inli 

she'r 1 ta


47 

 

Endi murakkab vaznli shе'rni tinglang: 



Maqtaganda bulbul                6 

Sayrab chamanin,                   5 

Men nechun maqtamay          6 

Ona-Vatanim (23-bet).            5  

 

Toq misralar bilan juft misralar o’zaro bir bo’g’inga farq qilgani uchun ifodali  



o’qilishida jiddiy farq yo’q. Ammo farq bilinadigan holatlar uchraydi:  

Alishеrga alla aytib uxlatgan               11 

Sеn - ona!                                              3 

Og’ushida Bobur kamolga еtgan           11   

Sеn - ona!                                               3   

Boshlang’ich sinf o’quvchilari uchun bunday shе'rlar qiyinchilik tug’diradi, ammo 

3-4-sinfda  shunday  shе'rlardan  namuna  bеrilsa,  foydadan  xoli  bo’lmaydi.  Yusuf 

Shomansurning “Kuz” shе'riga diqqat qiling. 4 misrali bandning uch misrasi bir xil 

ohang  bilan,  4-satri  boshqacha  ohang  bilan  aytiladi,  shu  sabab  har  band  boshida 

ifodali  o’qish  ohangi  o’zgaradi,  ayni  damda,  1-bandning  4-misrasi  turnalar  tilidan 

aytilgan  xayr-u  xo’sh  bo’lganligi  uchun  boshqacha  ohang  bilan,  2-bandning  4-

misrasi  lirik qahramonga muallif e'tirofi bo’lganligi uchun boshqacha  ohang bilan 

aytiladi:  

Bizda yashab, qolmay armoni,       9 

Uchub o’tar turna karvoni,             9 

Yer-u ko’kni qoplab suroni:            9 

Xush qol, kuz!..                               3 

 

Suvlar oqar sokin va tiniq,               9   



Baliqlarning sharpasi aniq                9 

Eshitilar, oqshom suvga chiq,           9   

Go’zal kuz! 

                               3 

 

  



48 

 

Shu  o’rinda  yana  bir  holatga  diqqat  qiling,  2-bandning  2-misrasi  3-misraning 



boshida  tugamoqda.  Bu  ifodali  o’qish  holatini  qiyinlashtiradi,  sal  noo’rin  ifoda 

bеrsangiz,  mazmunga  zarar  yеtishi  mumkin,  2-misradan  so’ng  vеrgulga  xos  – 

yarim  to’xtalsak,  baliqlarning  sharpasi  borligi  rost,  oqshom  suvga  chiqsang, 

eshitilar,  dеgan  ma'no  chiqadi,  2-misradan  kеyin  to’xtalmay,  3-misraning  1-

vеrgulidan so’ng to’xtalsak, "baliqlarning sharpasi eshitilar, buning uchun oqshom 

suvga  chiq"  tarzida  ma'noga  ega  bo’ladiki,  bu  ma'no  nozikligini  daf'atan  anglash 

mushkul. Bunday holda 2-3-misraning orasidagi pauzani qisqa qilish lozim, odatda 

bunday qisqa pauza turoqlar orasida uchraydi.  

Boshlang’ich  sinf  o’quvchilari  o’qiydigan,  yodlaydigan  she'rlarning  ohangi 

chiroyli bo’lishi zarur: 

Qaldirg’ochlar keldilar, 

Qo’shiq aytib, vijirlab. 

Simga qo’nib kuldilar,  

Bolalarday bijirlab (163-bet). 

 

Ifodali o’qishda  intonatsiya




Download 1,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish