1. Nematodalar, ya'ni haqiqiy to'garak chuval-changlar (nematoda) sinfi

VA JO`NATISH. Organ va to`qimalardan topilgan gelmintlar cho`kmadan igna yoki kichkina cho`tka (kistochka) yordamida (katta gelmintlarni pinset bilan) terib olinib, kon-servalovchi suyuqlik bilan to`ldirilgan probirkaga solinadi, nematodalar birdaniga Barbogallo (fiziologik eritmada tayyorlangan 3% li formalin) suyuqligiga solinadi; trematoda, sestoda hamda akantotsefallar avvalo suvga solib, o`lganlaridan keyin 70° 11 spirti bor probirkaga o`tkaziladi. Sistitserk, senur, exinokokk pufaklari ham Barbogallo eritmasida konservalanadi.
Har qaysi probirka ichiga qora qalam yoki tush bilan yozilgan etiketka solinadi, unda hayvonning turi, jinsi va topilgan parazitlar (Trematoda, Cestoda, Nematoda yoki Acantocephala)ning nomi, soni ko`rsatiladi.
Etiketkaning orqasiga o`lgan molning yorilgan joyi, kuni va hayvonni yorgan kishining familiyasi yoziladi.
To`liq va noto`liq gelmintologik yorib tekshirilgandagi natija maxsus jurnalda ro`yxatga olinadi. To`plab konservalangan, etiketkalangan gelmintologik materiallarni qurib qolishdan saqlash kerak. Buning uchun gelmintlar katta probirkalarga, og`zi zich bekiladigan shisha yoki plastmassadan tayyorlangan bankaga solib saqlanadi; banka tagiga paxta qo`yib, ustiga ikki-uch qator probirka teriladi va Barbogallo eritmasi yoki 70° li spirt (probirkada qanday suyuqlik bo`lsa bankaga ham shu eritma) quyiladi. Bankaning to`lmasdan qolgan joyiga paxta tiqiladi (85-rasm).
Jo`natiladigan bankalar ustidan paxta yoki boshqa materiallar o`rab qotirilishi kerak. Mayda, uncha ko`p bo`lmagan gelmintlarni penitsillindan bo`shagan shishalarda konservalash ham mumkin.
Gelmintologik yorganda to`plangan gelmintlar bo`yalgandan keyin bir-biridan ajratiladi. Nematoda va akantotsefallar; sestodlarning skolekslari (bosh-chalari) sut kislotasida glitserinning teng miqdordagi aralashmasi bilan rangsizlantiriladi. Trematoda hamda sestodalarni turiga qarab aniqlash birmuncha qiyin, chunki bo`yab doimiy saqlanadigan preparat tayyorlashni talab qiladi. Bunday gelmintlarni bo`yash uchun qator bo`yoqlar va bo`yash usullari taklif qilingan bo`lib, ko`proq achchiq toshli karmin ishlatiladi.