1-mavzu. Turk tilida ot so’z turkumi (TÜRKÇede iSİM) Tayanch so’z va iboralar

-miş sifatdoshlari turk tilida fe’l shaxs qo’shimchalari olib uzoq o’tgan zamon shaklini yuzaga keltirgan: Çocuk oku.ldan çıkmış ve eve geç dönmüş.

-dik sifatdoshlari turk tilida alohida sifat o’laroq kam qo’llanadi (bildik arkadaş, olmadık iş, duyulmadık şeyler). Ular boshlang’ich holatda, ko’pincha bo’lishsiz sifatdosh shaklida faol qo’llanadi: “Devr eylemedik bir nice yıldır”. “Çalmadık kapı bırakmamış”. “Saçı bitmedik yetimin hakkını yedi” kabi.

Buning aksi, -dik sifatdoshlari egalik qo’shimchasi olgan holda -me harakat nomlari kabi keng qo’llanadi: sattığım araba, açtığınız dava, bildirdiği haber.

Sifatdosh kesim bo’lib kelgan to’liqsiz gap ham bosh gapdagi bir bo’lakning sifati (aniqlovchisi) bo’lib keladi: Oğuz’un köyden getirdiği haber doğru çıkmadı.

Shuningdek, egalik qo’shimchasini olgan -dik sifatdoshlari boshqa turli vazifalarda ham qo’llanadi: Oğuz’un köyden getirdiği (şey) doğru çıkmadı.

Bu qo’llanishda ot xarakteriga ega bo’lgan bu sifatdosh kelishik qo’shimchasi olgan va o’zi kesim bo’lib kelgan to’liqsiz gap esa bosh gap tarkibidagi turli bo’laklarning o’rnini bosadi: