1-Mavzu: Sotsial-psixologik psixik trening haqida umumiy tushuncha Reja

Guruhiy psixoterapiya va gipnoz
XIX asr o’rtalarida bu samara tadqiqotchilar tomonidan o’rganilmagan. SHotland shifokori Dj.Breyd (1843) «hayvoniy magnetizm» termini o’rniga «gipnotizm atamasini ishlatishni taklif qilgan, chunki bu olish o’sha holat uyquga o’xshatgan. Gipnotik holat ko’plab psixiatrlarda qiziqish uyg’otdi. Ular gipnotik holatni turlicha talqin qilganlar. Ko’pgina olimlar bu haqda tortishuvlarga sabab bo’lgan fikrlarni ham talqin qilganlar. Gipnoz haqida tibbiyotning fikri tanqidiy bo’lsa ham, amaliyotchilar uni faol qo’llay boshlaganlar. O.Vetterstrand gipnozni guruhiy terapiyada ham qo’llay boshlagan. Alkogolizm kasalliklariga uchragan bemorlarda ham gipnoz ommaviy tarzda ishlatilgan. Sovet psixologiyasida gipnoz nevrotik kasalliklarga kchraganlarda, aqliy nuqsonlari mavjud bo’lgan bemorlarda, somatik kasalliklarga uchraganlarda ham qo’llanilgan. Bu V.M.Bexterevning maktabida kengroq qo’llanilgan. Yuqorida aytilganlar shuni ko’rsatadiki, guruhiy ta’sir albatta samarali ishlardan biri hisoblanar ekan, bular psixoterapiyani shakllanishiga asos bo’lib hizmat qilgan. Biroq guruh bilan ishlashda boshqa psixologik usullar ham mavjud ular sotsiolog va ijtimoiy psixologlar tomonidan o’rganilgan.
Guruhiy usullarning ijtimoiy psixologik jihatlari Guruhiy usullarni birinchilardan bo’lib o’rgangan va uning mexanizmlarini yaratgan olimlar E.Drbkgeym va G.Zimmellar bo’lishgan. Ularning tadqiqot natijalari guruhiy psixoterapiyada ishlatilgan. Lekin shuni ham ta’kidlash joizki, bir guruhda samara bergan holat ikkinchi guruhda samarasiz yakunlanishi mumkin. buning uchun albatta ijtimoiy psixologiyadani kichik guruhlar psixologiyasini yaxshiroq bilish talab qilinadi. Trening atamasi klinik psixologiyada vujudga kelmagan, bu atama sog’lom insonlar bilan ishgangan vaqtda vujudga kelgan. Hozirda ham ko’p olimlar tomonidan ijtimoiy psixologik trening atamasi qo’llaniladi. Hozirgi kunda trening atamasi o’z ichiga guruhiy psixoterapiya va guruhiy korrektsiyadagi ko’pgina an’anaviy usullarni oladi.