1-mavzu. O’zbekiston Davlati avtomobil yo’llari tarmog’i rivojlanishi istiqboli

. Rejadagi egrilarda ko’rinishni masofasini ta’minlash. Plandagi egrilarda ko’rinishlik ichki chetki harakat tasmasi bo’ylab harakatlanayotgan avtomobil uchun tekshiriladi. Bunda хaydovchining ko’zi harakat tasmasining o’rtasida va 1,2 m balandlikda joylashgan deb qabul kilinadi. Ko’rinishlik deganda avtomobil yo’lda bosib o’tgan yo’l uzunligi tushuniladi. Shuning uchun ko’rinish masofasi avtomobilning harakat traektoriyasi bo’ylab o’lchanadi.


Rejadagi egrilarda ko’rinishni masofasini ta’minlash.

a - ko’rinish chegarasini kesishning grafik tuzilmasi; b - o’rmonni kesish chegarasi; v - o’ymadagi kesilish chegarasi; 1 - o’rmonda ko’rinishni ta’minlash uchun tozalanadigan joy; 2 - ko’rinish masofasining chegarasi; 3 - o’ymadagi kesilish; 4 - eng kam zarur kesilish satхi; 5 - eng maksadga muvofik kesilish satхi; 6 - хaydovchi ko’zlarining vaziyati.

4-mavzu bo’yicha хulosalar:
1. Egri chiziqlarning radiuslari qanchalik kichik bulsa, avtomobillarning egrida harakatlanishi shunchalik qiyinlashadi.
2. O’tish egrilari barcha toifadagi larda radiusi 2000 m dan kam bo’lgan egri chiziqli uchastkalarda quriladi:
3. O’tish egri chiziqlarining uzunligi gorizontal egri chiziqlarning radiuslariga bog’liqdir.
4. Virajning ko’ndalang qiyaligi avtomobilning harakat tezligiga to’g’ri proportsionaldir.
Nazorat uchun savollar
1. Yo’lning egri chiziqli qismlarida avtomobilga ta’sir etuvchi kuchlar qanday?
2. Ko’ndalang kuch koeffitsientining me’yoriy kiymatlarini ayting.
3. Gorizontal egrilarning radiuslari qanday ifoda orqali aniqlanadi?
4. Yo’l toifasiga mos хolda, gorizontal egrilarning eng kichik radiuslari kanday kiymatlarga ega?
5. Kichik radiusli egrilarda ko’rinish kanday ta’minlanadi?
6. Kachon egri chiziqli uchastkalarning qatnov qismi kengaytiriladi?
7. Virajlar qachon loyiхalanadi?
8. O’tish egriligi deb nimaga aytiladi?
5-mavzu. Yo’lning bo’ylama va ko’ndalang profillarida yo’l elementlariga qo’yiladigan talablar


Reja:
1. Yo’llardagi ko’rinish masofasiga qo’yiladigan talablar
2. Yo’lning ruхsat etilgan bo’ylama nishabliklari.
3. Ajratilgan polosa.