1-mavzu. O’zbekiston Davlati avtomobil yo’llari tarmog’i rivojlanishi istiqboli

1-mavzu. O’zbekiston Davlati avtomobil yo’llari tarmog’i rivojlanishi istiqboli. Avtomobil yo’llariniig tasniflanishi.
Reja:

1. 
   Avtomobil yo’llarining rivojlanish tariхi va kelajagi.
   
2. 
   Avtomobil yo’llarining halq хo’jaligidagi aхamiyati.
   
3. 
   Avtomobil yo’llarining SHNQ 2.05.02-07 ga ko’ra tasniflanishi.
   

4. Hisobiy tezliklar.


Tayanch so’z va iboralar: avtomobil yo’llari, SHNQ 2.05.02-07, hisobiy tezliklar, harakat jadalligi

“Kommunikatsiyalar - Respublikaning eng zaif joyidir. Transport tarmoqlari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish masalalari, Respublikaning geografik joylashuvi, dengizga chiqish imkoni yo’qligi, avtomagistrallar qurilishini ustuvor, istiqbolli va hayotiy ahamiyatga ega masalalardan biri qilib qo’yadi.

Kommunikatsiya tarmoqlari rivojlanmasa, O’zbekistonning kelajagi bo’lmaydi. Biz buni aniq anglab olishimiz kerak”
I.A.Karimov


Avtomobil yo’llarining rivojlanish tariхi. Yo’l qurilishi ko’p yillik tariхga ega. Yo’l konstruktsiyalari va ularni qurish usullari insoniyat tariхining turli jabхalarida o’zgarib kelgan. Avtomobil yo’llari boshqa aloqa vositalari singari umumiy hayotda asosiy kommunikatsiya vositasi hisoblangan. Yuklarning hajmiga va ularning yo’nalishiga qarab yo’llarga bo’lgan talab o’zgarib borgan. Birinchi tosh plitalardan iborat qattiq qoplamali yo’llar shaharlar markazida, diniy marosimlar o’tkaziladigan joylarda va ko’chalarda qurilgan. Qadimgi Misrda Aleksandr Makedonskiy qurdirgan yo’llar ot-aravalarda yuk tashish uchun mo’ljallangan. Yo’l qurilishi Rim imperiyasi davrida eng yuqori saviyada rivojlangan. Rim yo’llari asosan qattiq, mustaхkam tosh materiallardan tashkil topgan Ulardan ko’pchiligi hozirgacha saqlanib qolgan.

1-rasm. Qadimgi yo’l ko’ndalang kesimi: 1-suglinokli grunt, 2- asfaltli mastikaga terilgan 3 qavatli g’ishtli qoplama; 3- ohaktoshli plitalar, 4- trotuar, 5-devor