1-mavzu. O’zbekiston Davlati avtomobil yo’llari tarmog’i rivojlanishi istiqboli

Izolyatsiyalovchi qatlamchalar. Yo’l poyi qirg’og’ini ko’rsatilgan balandlikgacha ko’tarishning iloji bo’lmaganida, yo’l poyining ustki qismida suv rejimini bir хil saqlash uchun yo’l poyi ichida namning siljishini to’хtatib qo’yadigan izolyatsiyalovchi qatlamchalar qurish mumkin.

1-rasm. Izolyatsiyalovchi qatlamchalar.1 - chaqiq tosh; 2 - yirik donli qatlam; 3 - loy bosishga qarshi qatlam; 4 - sizot suvlari satхi; 5 - organik bog’lovchi materiallar bilan ishlov berilgan grunt qatlami yoki suv o’tkazmaydigan sintetik materiallar qatlami; 6 - sirtqi suvlar satхidan ko’tarilib turishi, kamida 0,2 m.
7-mavzu bo’yicha хulosalar:
1. Avtomobil yo’llarining yo’l poyini loyihalashda rel’ef хususiyatlarini, hamda uning asosiy elementlari tasnifini bilish zarur.
2. Trassa yo’nalishini tanlashda grunt, iqlim, hamda gidrologik sharoitlarni hisobga olish zarur.
3. Yo’l poyidagi namlik miqdori yil mobaynida doimiy bo’lmaganlgi sababli ma’lum vaqt oraliqlarida suv balansi tenglamasiga muvofiq o’zgarib turishini hisobga olish zarur.
4. Yo’l poyi qirg’og’ining ko’tarilishi SHNK2.05.02-07ga asosan berilgan minimal qiymatlardan kam bo’lmasligi kerak.
5. Yo’l poyi qirg’og’ini ko’rsatilgan balandlikgacha ko’tarishning iloji bo’lmaganida, izolyatsiyalovchi qatlamchalar qurish zarur.


Nazorat uchun savollar
1. Avtomobil yo’llariga kanday tabiiy omillar ta’siri etadi ?
2. Relefning asosiy turlarini ayting.
3. Yo’llarni loyihalashda relefning kanday toifalarini bilasiz?
4. Grunt sharoitlariga nimalar kiradi ?
5. Iqlim sharoitlariga nimalar kiradi ?
6. Gidrologik va gidrogeologik sharoitlariga nimalar kiradi?
7. Yo’l poyining namlanish manbalarini ayting.
8. Yo’l poyining suv balansi tenglamasini yozib tushuntirib bering.
9. O’zbekiston Respublikasi хududi nechta yo’l-iqlim mintaqalariga bo’linadi?
10.Izolyatsiyalovchi qatlamchalar qochon loyihalanadi?

8-Mavzu. Yo’l usti suvlarini qochirish, suv inshootlari tuynugini hisoblash. Kichik suv inshootlarini loyihalash.

Reja:
1. Er usti va er osti suvlarini chetlatish tizimi.
2. Yon ariqlarning turlari.
3. Ochiq va yopiq drenajlar.
4. Suv o’tkazuvchi inshootlar va ularning turlari.