1-mavzu. Jahon iqtisodiy tarixini o‘rganish yo‘nalishlari. Tayanch atamalar va iboralar

Maks Veber (1864-1920 yy.)

 

Nemis tarixchisi va sotsiologi Maks Veberning «Xo‘jalik tarixi (umumiy 

ijtimoiy  - 

iqtisodiy tarixi ocherki)», «Protestantlik etikasi va kapitalizm ruxi» 

(1904  y.)  kabi  asarlarida  tarixiy-

iqtisodiy  muammolarni  o‘rganishdan  asta-

sekin  sotsiol

ogik  muammolarni  o‘rganishga  o‘tilgan.  M.Veber  qadimgi 

dunyoning  agrar  tarixi  bilan  shug‘ullangan,  Germaniyada  XIX  asr  oxirida 

dehqonlarning  ahvolini  o‘rgangan.  U  G‘arbiy  Yevropa  kapitalizmini  kelib 

chiqish  nazariyasini  ishlab  chiqib,  uning  asosiy  manbasi  sifatida 

hunarmandlar  va  tadbirkorlarning  kundalik  faoliyati  deb  hisoblagan.  U 

puritan

3

 

g‘oyalari,  ularning  kuchli  ruhiy  tuzilishi  kapitalizmni  rivojlanishini 

rag‘batlantirib turadi deb hisoblardi. Uning fikricha, protestantizmning xo‘jalik 

etikasi  insonni 

o‘zining professional vazifasini bajarishga, kundalik mehnat 

faoliyatida dindan yordam izlash, atrof-

muhitni o‘zgartirishga yo‘naltirgan edi.