1-mavzu. Jahon iqtisodiy tarixini o‘rganish yo‘nalishlari. Tayanch atamalar va iboralar

Buyuk Britaniya 

XX asrning boshlarida iqtisodiyot tarixi bo‘yicha ma’ruzalar to‘liq holda 

Britaniyaning Oksford va Kembridj kabi qadimgi va nufuzli universitetlarida 

o‘qilardi,  1928  yilda  Kembridj  va  1931  yilda  esa  Oksford  universitetlarida 

iqtisodiyot tarixi kafedralari tashkil etildi.

1

 

1920-1930  yillarda  iqtisodiyot  tarixiga  qiziqish  ortdi  va  boshqa 

oliygohlarda, jumladan Edinburg va Glazgo universitetlarining tegishli kurslar 

o‘qitiladigan yo‘nalishlarida keyinroq esa 50-60 yillarda bir necha kafedralar 

va ixtisoslashtirilgan bo‘limlar tashkil etildi. 60-70 yillarda iqtisodiyot tarixi fani 

London  universiteti,  Lester,  Sheffild,  Liverpul,  Nottingem  shaharlardagi 

oliygohlarda 

o’z mavqeini egalladi. 

Fransiya 

Fransiyaning  Parij  shahrida  iqtisodiyot  va  sotsiologiya  tarixi  instituti 

hamda  ishlab  chiqaruvchi  kuchlar  bozorining  rivojlanishi  tarixi  bo‘yicha 

markaz  mavjud.  Lion  universiteti  qoshida  iqtisodiy  va  sotsial  tarix  markazi 

faoliyat ko‘rsatmoqda. 

                                                           

1

 

Хашимов П.З., Тураев Х.Н. Экономическая история. Т.: «Университет», 2003.- С.3.

 

---

Italiya 

Italiya  oliygohlarida  iqtisodiy  tarix  kafedralari  faoliyat  k

o‘rsatmoqda. 

Agar  50-yillarning  boshlarida  Italiya  universitetlarining  46  tasida  iqtisodiy 

tarix bo‘yicha faqat 15 ta kurs o‘qitilgan bo‘lsa, 70-yillarning boshlarida 51 ta 

kurs, 80-yillarning boshida esa bunday kurslar soni 87 taga etdi. 

Shvetsiya 

Shvetsiyada iqtisodiy tarixni o‘qitish va tadqiq qilish universitetlarning 

ijtimoiy fakultetlari doirasida joriy etildi. Stokgolm va Uppsal universitetlari bu 

borada  o‘z  an’analari  bilan  mashhur  bo‘ldi.  Uppsal  universitetida  iqtisodiy 

tarix  1948  yilda 

“Siyosiy  iqtisod”dan  mustaqil  fan  sifatida  ajralib  chiqdi  va 

1955 yilda esa iqtisodiy tarix kafedrasiga asos solindi. 

AQSh 

Iqtisodiy  tarix  AQSh  universitetlarida  ham  o‘qitiladi.  Hozirigi  vaqtda 

iqtisodiy tarix iqtisodiyot nazariyasi bilan yagona tartib asosida birlashdi va 

bu «iqtisodiyot epidemiyasi»ning kuchli ta’sirida sinovidan o‘tkazilgan. 

Shunday qilib, iqtisodiyot xorijda allaqachon nafaqat iqtisodchilar balki 

yuristlar,  siyosatshunoslar  va  sotsiologlarni  tayyorlashning  ham  ajralmas 

qismiga  aylangan.  Sobiq  Ittifoqda  iqtisodiy  tarix  Ikkinchi  jahon  urushidan 

keyingi davrlardan o‘qitila boshlandi.