1-мавзу. Боғловчи моддалар р е ж а

Каустик магнезит, шунингдек, каустик доломитнинг қотиш жараёнини, А.А. Байков назариясига кўра, уч даврга ажратиш мумкин.
Биринчи магний оксиднинг гидратацияланиши билан характерланади. Бу жараён давомида қўшалоқ бирикма МgО·МgCl₂·6H₂О ҳосил бўлади (қоритқи сифатида МgCl₂ олинган бўлса). Гидратация ва қўшалоқ тузнинг ҳосил бўлиш реакциялари деярли қориб бўлгандан кейинроқ бошланади.
Иккинчи давр тишлашиш ёки коллоидланиши. Реакциялар натижасида ҳосил бўлган бирикмалар ўта тўйинган эритма ҳосил қилади ва гел (ивиқ) шаклида ажралиб чиқади; тишлашиши тез бошланиб, тез тугайди, қотган массанинг коллоид ҳолати эса узоқ вақт давом этади.
Учинчи давр давомида коллоид масса яхна ҳолатида қайта кристаллашиш йўли билан кристалл ўсимтага айланади. Кристаллар ҳосил бўлса-да, улар жуда ҳам кичик, коллоид ўлчамларга яқин ўлчамларда бўлади.
Магнезит хом ашёни 800-850⁰С температурада куйдириб, сўнгра майдалаб тайёрланадиган каустик магнезитнинг солиштирма оғирлиги, стандартга кўра, 3,1-3,45 г/см3, ҳажм оғирлиги –0,65 дан 0,85 т/м3 гача бўлиши керак. 21 номерли элакда кўпи билан 5% материал қолиши, 0085 номерли элакдан материалнинг камида 75% и ўтиши керак.
Магнезиал боғловчи моддаларнинг қўлланилиш соҳаси
Ксилолит, фибролит, термоизоляцион моддалар, сувоқ қоришмалар, сунъий мармар ишлаб чиқаришда ишлатилади. Ксилолит майда органиқ тўлдирувчилар ва тузли қориткичли магнезиал боғловчи қоришмалардан иборат. Бундан ташқари асбест, талк, трепел, кварс қуми ва рангли бўёқлар қўшилади. Чоксиз, прессланган, девор поллар ва девор плиткаларига ишлатилади. Фибролит - дарахт толалари, каноп ўзаклари ва бошқа органиқ толали моддаларни магнезиал билан боғланган прессланган плиткалардан иборат.
Магнезиал боғловчилардан пеномагнезит, газомагнезит ва бошқа иссиқлик сақловчи (теплоизоляцион) моддалар тайёрланади.
Назорат саволлари
1. Каустик магнезит оддий сувда қотиши мумкинми?
2.Академик А.А.Байков магнезиал боғловчи моддаларнинг қотиши неча гуруҳга ажратган?
3.Магнезиал боғловчи моддалар қаерларда ишлатилади?