1-Мавзу: Ахборот тизимларининг инструментал воситаларига кириш. Режа

5. Объектга мўлжалланган CASE-воситаси


Rotional Rose – Rotional Software Corporation (АҚШ) фирмасининг Case-воситаси бўлиб, дастурий таъминотни лойиҳалаш ва автоматлаштириш босқичларини таҳлил этишга мўлжалланган. Шу билан бирга у лойиҳа ҳужжатлари ва турли тиллардаги кодларни генерациялаш имконига ҳам эга. Rotional Rose объектга мўлжалланган таҳлил ва лойиҳалаш методологиясини қўллайди. Ушбу методология UML (Unified Modeling Language) тизимида ҳам қўлланилган бўлиб, у объектларни моделлаштиришнинг универсал дастур воситаси ҳисобланади. Ҳозирда ушбу дастур воситаси объектга мўлжалланган таҳлил ва лойиҳалаш борасида стандарт дастурга айланиб бормоқда.
Rotional Rose воситасининг аниқ варианти дастур кодларини генерация қиладиган тиллар (C++, Smalltalk, Power Builder, Ada, SQL Windows) орқали аниқланади. Rotional Rose/С++ версияси лойиҳа ҳужжатларини диаграмма кўринишида ишлаб чиқишни ва дастур кодларини С++ да генерация қилишни амалга оширади.
Rotional Rose янги лойиҳалар яратишда дастур компонентларини такрор ишлатиш имконини беради ва реинжиниринг воситасини қўллаб қувватлайди. Rotional Rose асосида моделнинг мантиқий ва физик тузилишини аниқловчи турли диаграммаларни қуриш ётади. Улар қаторига синфлар, ҳолатлар, сценарийлар, модуллар ва жараёнлар диаграммалари киради.
Rotional Rose таркибида 6 та асосий компонент ётади:

1. 
   Репозитор.
   
2. 
   Фойдаланувчининг график интерфейси.
   
3. 
   Лойиҳани кўриш воситаси (Browser).
   
4. 
   Лойиҳани назорат қилиш воситаси.
   
5. 
   Статик маълумотларни йиғиш ва ҳужжатларни генерация қилиш воситалари.
   
6. 
   Код генератори ва С++ учун анализатор, улар ёрдамида реинжиниринг (дастур коди бўйича лойиҳа моделини тиклаш) таъминланади.
   

Rotional Rose воситасини Windows, Unix, Solaris, SunOS, HP UX операцион тизимларида қўллаш мумкин.

6. Конфигурацияли бошқарув воситаси

Конфигурацияли бошқарув мақсади – ахборот тизимларини ишлаб чиқиш ва ишлашини кузатиб бориш жараёнини назорат қилиш ва бошқаришни таъминлашдир. Бунинг учун ахборот тизими ҳолати, унинг компонентлари ва ўзгаришлар ҳақидаги аниқ маълумот доимий вақт оралиғида зарур бўлади.
Конфигурацияли бошқарув маласини ечиш учун компонент ҳолати идентификациясини таъминловчи қуйидаги усул ва воситалар қўлланилади:

• 
  барча компонентларни рўйхатга олиш ва тизимни тўлиқ модификация қилиш;
  
• 
  компонентларга киритилаётган ўзгаришларни назорат қилиш;
  
• 
  тизим тузилиши ва вазифасини ўрганиш ва назорат қилиш;
  
• 
  тизим характеристикасини яхшилаш ва бажарадиган вазифаларини ривожлантиришни бошқариш.
  

Энг кенг тарқалган конфигурацияли бошқарув воситасига мисол қилиб АҚШнинг Intersolv фирмаси маҳсулоти саналадиган PVCS воситаси ва унинг таркибидаги бир нечта мустақил дастур маҳсулотларини: PVCS Version Manager, PVCS Tracker, PVCS Configuration Builder ва PVCS Notify айтишимиз мумкин.