1-ilova Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida matematika mashg’ulotlarini tashkil etish nechaga bo’linadi? Matematika mashg’ulotlarini yillik rejalashtirishni qamday tushunasiz? Matematika mashg’ulotlarini olib boorish haqida nimalarni

Matematik tushunchalami shakllantirish — inson ijodiy faoliyatining butun maqsadli amalga oshiriladigan pedagogik jarayonidir.
Uning maqsadi bolalarni faqat matematikani bilishdan emas, balki ularni hayotga tayyorlash, o‘zlarining hayotdagi o‘rinlarini topa olishlariga yordam berishdan iborat.
Bolalarda matematik tushunchalami rivojlantirish fanining asosiy masalalari quyidagilardan iborat:
— bolalarda matematik tushunchalami rivojlantirish darajasi nuqtayi nazaridan ikkinchi kichik, o‘rta, katta va maktabga tayyorlov guruhlari uchun shartlar rejasini asoslash;
— matematik tushunchalami rivojlantirish maktab matematikasini o‘rganishga tayyorlashning mazmunini aniqlash;
Matematik tushunchalami shakllantirish inson ijodiy faoliyatining butun maqsadli amalga oshiriladigan pedagogik jarayonidir.
Uning maqsadi bolalarni faqat matematikani bilishdan emas, balki ularni hayotga tayyorlash, o‘zlarining hayotdagi o‘rinlarini topa olishlariga yordam berishdan iborat.
Bolalarda matematik tushunchalami rivojlantirish fanining asosiy masalalari quyidagilardan iborat:
— bolalarda matematik tushunchalami rivojlantirish darajasi nuqtayi nazaridan ikkinchi kichik, o‘rta, katta va maktabga tayyorlov guruhlari uchun shartlar rejasini asoslash;
— matematik tushunchalami rivojlantirish maktab matematikasini o‘rganishga tayyorlashning mazmunini aniqlash;
— matematik tushunchalarning rivojlantirish yo‘llari va shartlarini ishlab chiqish;
— bolalarda matematik tushunchalami rivojlantirishni ta’minlovchi metodik ko‘rsatmalar berish.
Gnedenko o‘z ishlarida matematik qobiliyatlaming ikki darajasini ajratib ko‘rsatadi: «Oddiy o‘rta qobiliyat» (ushbu qobiliyat boshlang‘ich maktab kursini o‘zlashtirish uchun zamin bo‘lgan) va «o‘rtadan yuqori bo‘lgan qobiliyat», ya’ni matematik bilimlarni osonlikcha egallashda masalalaming aql yechimini topishda namoyon boiadigan qobiliyatdir.
Matematikani o‘rgatishda u tarbiyaviy choralarga ushbu omillarni kiritadi:
1) bolalarda o‘qishga bo‘lgan qiziqish, bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish;
2) mashg‘ulot jarayoniga bo‘lgan mas’uliyatlilikni tushuntirish;
3) o‘z kuchiga, qobiliyatiga bo‘ladigan ishonchni tarbiyalash;
4) «Matematika keyingi bosqich uchun zamin» ekanligiga ishonchlilikni tarbiyalash.
Matematik tushunchalami shakllantirishda S.I. Shvarsburd quyidagi komponentlami ajratadi:
a) keng qamrovli tasvirlashni rivojlantirish;
b) asosiyni tanlay bilish, abstrakt fikrlashni bilish;
d) aniq holatdan savolni matematik ifodalashga o‘tishni bilish;
e) tahlil qilishni, aniq holatlarga bo‘lishni bilish;
f) ilmiy xulosalarni aniq materialda ishlashni bilish;
g) matematik masalani yechishda toqat qilishni bilish, deduktiv fikrlash ko‘nikmalarini hosil qilish;
h) yangi savollarni berish (qo‘yish)ni bilish.
Demak, ilk matematik qobiliyatlar shunday insoniy xususiyatlar orqali ifodalanadiki, ular matematika ilmida yuqori ijodiy faoliyat ko‘rsatishga imkon yaratadi.


3-ilova
1.Tushuncha haqida ma’lumot.
2.Predmetlar deganda nima tushuniladi?
3.Matematik tushunchalarni shakllantirish qanday jarayon?
4.Bolalarda matematik tushunchalarni shakllantirishning nazariy jihatlarini sanab o’ting?
5.Bolalarda matematik tushunchalarni rivojlantirishdagi bir qator shartlar nimalarda iborat?