1-боб. Бухгалтерия ҳисобининг концепциялари ва тамойиллари

Кўчмас мулкка қилинган инвестициялар.
Кўчмас мулкка қилинган инвестицияларни баҳолаш учун иккита усул қўлланилади:
амортизацияланадиган мулкни баҳолашда қўлланиладиган усуллар;
узоқ муддатли инвестицияларни баҳолашда қўлланиладиган усуллар.
Молиявий ҳисоботларни тақдим қилишда №12-БХМА «Мопиявий инвестициялар ҳисоби» стандартига биноан, компания инвестицияларга тегишли бўлган маълумотларни очиб бериши дозим.


11-1.ИНВЕСТИЦИЯЛАРНИ БАҲОЛАШ
2000 йил 31 декабрда қисқа муддатли инвестициялар портфелида компаниянинг бир неча қимматли қоғозлари бор Улар қуйида санаб ўтилган. ўз қисқа муддатли инвестицияларини баҳолаш учун компания сотиб олиш ва бозор қийматларидан энг ками бўйича баҳолаш усулини қўллайди. Портфел ўн иккита қимматли қоғоздан иборат ва улар учта турга бўлинади. А турига "X"' компаниясининг акциялари, Б турига - "Y" компаниясининг акциялари, В турига - "Z" компаниясининг акциялари киради.
Қуйида кўрсатилган нарх ёки бозор қийматига асосланиб, қуйидаги усулларни қўллаган ҳолда, бухгалтерия балансида кўрсатиш учун қисқа муддатли кнвестицияларнинг тўғри қолдиқларини аниқланг:
А) номлари бўйича
Б) гурухлар бўйича
В) тўла портфель'бўйича
1,Учта тўрнинг ҳар бири бўйича, қимматбаҳо қоғозларминг сотиб олиш қиймати қандай суммага тузатилади?
2.Тузатиш ёзуви киритилганда қайси счёт дебетланади?
3. а) Агар гурухлар бўйича баҳолаш усулини қўллаганда компания хақиқий бозор қийматини қўллашга қарор қилса, сотиб олиш қийматини қандай суммага тузатишга тўғри келади?
б) Бу тузатишни моливий-хўжалик фаолияти натижалари тўғрисидаги ҳисоботда акс эттириш учун қайси ҳисобварақ қўлланилади?
Бу счёт дебетланадими ёки кредитланадими?
Шу ажойиб мослик бўйича. компаниянинг узоқ муддатли инвестициялари портфелининг сотиб олиш қиймати бозор қиймати билан бир хил ҳамда уч хил турдаги қимматли қоғозлардан иборат.
4.Агар компания узоқ муддатли инвестициялар портфелининг хақиқий бозор қиймати бўйича баҳолаш усулини қўллаётган бўлса, қандай суммага тузатиш қилиш керак? Тузатишни акс эттириш учун қайси ҳисоб варақ кредитланади?
5. Агар компания узоқ муддатли инвестициялар портфелини баҳолашда сотиб олиш ва бозор қийматидан энг ками бўйича баҳолаш усулини қўллаётган бўлса, қандай суммага тузатиш қилиш лозим?

Акциялар	Гурухлар	Сотиб олиш қиймати	Бозор қиймати
1	А	5000	5000
2	А	6000	5000
3	А	5 500	5000
4	А	8000	5000
5	В	9500	9000
6	В	7500	9000
7	В	7000	9000
8	С	6000	10000
9	С	7000	10000
10	С	6500	10000
11	С	7500	10000
12	С	8000	10000